Müzik Tarihine Genel Bir Bakış (*)
Hasan Azaklı
Yaşam - 07/07/2017
Osmanlıdan Günümüze Ülkemizde Müzik Tarihine Genel Bir Bakış (*)







Osmanlı Sultanı II. Mahmut’un 1826’da Yeniçeri Ocağı’nı ortadan kaldırmasıyla ona bağlı olan 400 yıllık geleneksel askeri müzik kuruluşu Mehterhane de kaldırılmış, onun yerine Avrupa’daki bandoları örnek alan “Mızıka-i Hümayun” bandosu kurulmuştur. Bu tarihe kadar dışlanmış olan Avrupa müzik kültürü Osmanlı tarafından yavaş yavaş benimsenmeye başlanmış, Mızıka-i Hümayun’un kurulması bunun ilk adımı olmuştur. Avrupa müzik kültürü yönünden aynı zamanda bir müzik eğitimi kurumu özelliğinde olan Mızıka-i Hümayun’un ilk yönetmeni, İtalyan bando şefi Giuseppe Donizetti’dir. Donizetti saraydaki başarılarından dolayı kendisine padişah tarafından “paşa” ünvanı verilmiştir. Mızıka-i Hümayun bandosunun etkinlikleri 19. yüzyıl boyunca sınırlı bir saray çevresi tarafından yüzeysel bir batı hayranlığıyla izlenmiş, bu etkinliklerden halkın haberi olmamıştır. Bu dönemde halktan bir kesimin ilgi gösterdiği batı müziği etkinlikleri ise gezici İtalyan opera kumpanyalarının Selanik, İstanbul ve İzmir gibi liman kentlerine gelerek sahnelediği opera ve operet temsilleri olmuştur. Bu sahne etkinliklerinin izleyici kitlesini genellikle azınlıklar oluşturmuştur. Yerli operetlerin ilk değerli bestecisi ise Dikran Çuhacıyan adlı vatandaşımızdır. Ayrıca gerçek bir yetenek olan operetçi Güllü Agop’un topluluğuyla Çuhacıyan’ın grubu birleşince İstanbul’da yerli operet sanatı güçlenmiştir.

1908’de II. Meşrutiyet’in ilanından sonra saraydaki bütün yabancı uyruklu müzikçiler ülkelerine gönderilmiş, bandonun yetenekli çalgı sanatçılarından Saffet Bey (Atabinen) topluluğun yönetmenliğine getirilmiştir. Türkiye’de cumhuriyetin kurulduğu yıldan başlayarak çok sesli müziğin yaygınlaşması ve benimsenmesi yolunda köklü adımlar atılmış, senfoni orkestraları, opera ve bale kurumları, konservatuvarlar, Müzik öğretmeni yetiştiren okullar oluşturulmuş, bu alanda hızla kurumsallaşmaya gidilmiştir. Cumhuriyetin kuruluş döneminde müzik ve sahne sanatları alanında atılan adımlardan sonra halk müziği temelinden hareketle geleneksel müzik kültürümüz ele alınmış, 1930’lu yıllarda ise bu çalışmalar son derece başarılı uygulamalarla geliştirilmiştir. Folklorcu Muzaffer Sarısözen tarafından halk müziği derleme grupları oluşturularak ülkemizde folklorik tarama yapılmıştır. Bu dönemde bestecilik tekniklerini uygulamalı olarak benimsetmek amacıyla Avrupa’ya öğrenciler gönderilmiş, ayrıca Hitler rejiminden kaçan üst düzey müzikçilere yurdumuzda görevler verilmiştir. Bu yıllarda ülkemizde Cemal Reşit Rey ve İlhan Usmanbaş gibi değerli besteciler yetişmiştir.

1950’li ve bu tarihi izleyen yıllarda kırsal kesimden büyük kentlere yönelen yığınsal göç hareketi, geleneksel müziğimizin doğal yörüngesinden çıkmasına yol açmış, bu süreçte “gazino müziği”, “piyasa müziği” gibi arabesk türü müzik boy göstermeye başlamıştır. Köylerden kentlere göç eden kitleler bir yandan kırsal kesimdeki kültürel geleneklerinden koparlarken, bir yandan kentin toplumsal ve kültürel yapısı içinde kendilerine yer bulamamışlardır. İç göç bir yana ülkemizde birde Avrupa ülkelerine dış göç başlamış, Avrupa’ya göç eden insanlarımız Avrupa müzik kültüründen hiç yararlanamamış, bu insanlarımızın ikinci ve üçüncü kuşak çocukları ise geleneksel müzik kültüründen iyice uzaklaşmışlardır. Üzülerek belirtmeliyim ki bir ülkede müziğin gelmiş olduğu nokta o ülkede toplumun ne halde olduğunu açıkça göstermektedir.

KAYNAKÇA

(*)-SAY Ahmet, Müzik tarihine nasıl bakmalı?-Evrensel Kültür Dergisi-Sayı:191

Hasan AZAKLI

Emekli İlköğretim Müfettişi

Eğitimci-Yazar

comments powered by Disqus

Hopam.com'un notu: Okuduğunuz köşe yazısı sitemize 07.07.2017 tarihinde Hasan Azaklı tarafından girilmiştir. Metnin yazım kurallarına ve etik teamüllere uygunluğu, içeriğinin doğruluğu ve tarafsızlığı Hopam.com tarafından garanti edilmemektedir. Bununla birlikte, köşe yazısı metni veya ilgili diğer materyalleri kısmen ya da tamamen kopyalanması, yayımlanması, uyarlanması, çevirisinin yapılması, değiştirilmesi ve başka yayın organlarında paylaşılması söz konusu yazarın iznine tabidir.
Hasan Azaklı Arşivi
 » Sarp Sınır Kapısında Tır Kuyruğu Ve...
 » Katılımcı Bir Belediye Nasıl Olma(m...
 » Eğitimde Drama Ve Engelli Çocuklar...
 » Çayda Taban Fiyat Belirlenmesi...
 » Hopa'da Yerel Seçim Sonuçlarının De...
 » Hopa'da Yerel Seçim Sonuçlarının De...
 » Çocuklarda Okuma Ve Yazma Bozukluğu...
 » 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü...
 » Yaklaşan Yerel Seçimler Ve Hopa İçi...
 » Otizm Ve Otistik Çocuklar...
 » Hopa'da Kadınların Yönetimde Yeral(...
 » Çok Hareketli (hiperaktif) Çocuklar...
 » Tarih Boyunca Lazlar...
 » Müzik Ve Müzik Eğitimi Üzerine…...
 » Heyecan, Korku Ve Kaygının Sınavlar...
 » Zihinsel Öğrenme Yetersizliği Olan...
 » Zihinsel Öğrenme Yetersizliği Olan...
 » Zihinsel Öğrenme Yetersizliğinin Ne...
 » Zihinsel Öğrenme Yetersizliği...
 » Okullar Açılırken......
 » Tatil Etkinlikleri...
 » Nitelikli Okullar Meselesi (!)...
 » Eğitim Sistemimizde Sık Sık Değişen...
 » Fındık Fiyatlarına Sendikalardan Te...
 » Anne - Baba Ve Çocuk İlişkisi Üzeri...
 » Aile İçinde Çocuk Eğitimi...
 » Osmanlı Döneminde Hopa'lı Bürokratl...
 » Spor Ve Sporcu Eğitimi...
 » Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Tek...
 » Tatil Etkinlikleri...
 » Tarih Öğretimi Üzerine Düşünceler...
 » 50 Yıl Önce Hopa'da Sosyal, Ekonomi...
 » Ramazanda Verilen İftar Yemekleri Ü...
 » Tatile Girerken...
 » Hopa'da Şehir İçi Trafik Sorunu Üz...
 » Çay-kur'un Varlık Fonuna Devri...
 » Çayda Taban Fiyat Belirlenmesi...
 » Açü Rektörlüğünün Bir Garip Uygulam...
 » Özel Eğitim Dosyası (19)...
 » Özel Eğitim Dosyası (18)...
 » Özel Eğitim Dosyası (17)...
 » Özel Eğitim Dosyası (16)...
 » Özel Eğitim Dosyası (15)...
 » Özel Eğitim Dosyası (14)...
 » Özel Eğitim Dosyası (13)...
 » Özel Eğitim Dosyası (12)...
 » Özel Eğitim Dosyası (10)...
 » Özel Eğitim Dosyası (11)...
 » Özel Eğitim Dosyası (9)...
 » Özel Eğitim Dosyası (8)...
 » Özel Eğitim Dosyası (7)...
 » Özel Eğitim Dosyası (6)...
 » Özel Eğitim Dosyası (5)...
 » Özel Eğitim Dosyası (4)...
 » Özel Eğitim Dosyası (3)...
 » Özel Eğitim Dosyası (2)...
 » Özel Eğitim Dosyası (1)...
 » Tarihi Doğru Anlamak...
 » Kadın Ve Dayak...
 » Bilimsel Yayınlar Ve Üniversiteleri...
 » Zekanın Sosyal Dağılımı...
 » Dayak Eğitmez, Acıtır...
 » Öğrenci Karneleri Ve Anne - Baba Tu...
 » Okulda Başarısızlık Nedenleri - (2)...
 » Okulda Başarısızlık Nedenleri - (1)...
 » Avrupa Birliği Eğitim Programları V...
 » Sınavlar Ve Ezberci Eğitim...
 » Başlıca Eğitim Yaklaşımları - (4)...
 » Başlıca Eğitim Yaklaşımları - (3)...
 » Başlıca Eğitim Yaklaşımları - (2)...
 » Başlıca Eğitim Yaklaşımları - (1)...
 » Mesleki Eğitimin Yeri Ve Önemi...
 » Çocuklarda Gelişim Basamakları - (6...
 » Çocuklarda Gelişim Basamakları - (5...
 » Çocuklarda Gelişim Basamakları - (4...
 » Çocuklarda Gelişim Basamakları - (3...
 » Çocuklarda Gelişim Basamakları - (2...
 » Çocuklarda Gelişim Basamakları - (1...
 » Türkiye’de Öğretmen Yetiştirmenin T...
 » Türkiye’de Öğretmen Yetiştirmenin T...
 » Uluslararası İlişkiler Ve Ülkemizin...
 » Hopa'da Balıkçılık Ve Sorunlar...
 » Hopa'da Kültür Merkezi İstiyoruz...
 » Hopa'da Neler Oluyor?...
 » Tarih Öğretimi Üzerine Düşünceler...
 » Nazım Hikmet Ve Hopa Hapishanesi...
 » Geçmişten Günümüze Hopa’da Spor...
 » Lazlar Ve Altınpost Efsanesi...
 » Kurtuluş Savaşında Lazlar...
 » Tarihi Doğru Anlamak...
 » Antik Çağda Lazlar...
 » Kazım'ı Anarken...
 » Yerel Yerleşke İsimleri Üzerine Eti...
 » Çayda Randevulu Sistem...
 » Çay İşçilerinin Grevi...
 » Sarp Kapısı’nın Açılmasının İnsanla...
 » Hopa'nın Müzik Bahçesinin Kır Çiçe...
 » Böyle Olur Bucağın Direkleri...
 » Doğu Karadenizde İlk Köylü Eylemi...
 » Çocukluğumda Bayramlar...