Artvin merkeze bağlı Zeytinlik (eski adı Sirya) köyünde yer alan iki tarihî türbeden birisidir. Türbe, Zeytinlik köyünün karşısında, Çoruh Nehri'nin kıyısındaki zeytinliğin kenarında inşa edilmiştir. Altta kriptası olmak üzere tek kattan meydana gelen türbe, dıştan 7. 90x7. 82 m ölçüsünde kare plana sahiptir.
Türbe üstünde ya da kayıtlara geçen herhangi bir kitabesi bulunmamaktadır. Kitabesi bulunmadığından kimler tarafından ve hangi tarihte inşa edildiği kesin olarak bilinmemektedir. Ancak yöre halkının nesilden nesile ulaştırdığı bilgiye göre, Selçuklular ile o dönemde çevreye hakim olan Gürcüler arasında bu mevkide bir çatışma olduğu ve bu esnada şehit düşen iki Müslüman komutan için daha sonra bu türbe ve Yukarı Türbe'nin yaptırıldığı kabul edilmektedir. Bu bilgilerin yanı sıra türbede kullanılan malzeme, teknik, plan ve strüktür özellikleri yönünden Selçuklu türbelerine olan benzerlikleri de dikkate alındığında, yapı, muhtemelen 13. yüzyılda yöreye kısmen hakim olan Saltuklar tarafından yaptırılmış olmalıdır.
Artvin çevresinde Selçuklu yerleşmesine tanıklık etmesi açısından önem taşıyan türbe, günümüzde ot yığınlarının konulduğu samanlık olarak kullanılmaktadır. Türbenin düzgün kesme taş kaplamaları, 1857 yılında inşa edilen Zeytinlik Merkez Camisi'nde kullanılmak üzere tümüyle sökülmüştür. Yapı yine de ayaktadır.
Türbe dıştan kubbe örtüye sahiptir. Kuzey yönden giriş sağlanan türbenin iç mekânı 6. 15x6. 16 m ölçüsünde kare plana sahiptir. Mekânın tam ortasının tabanında 2. 15 m eninde doğu-batı doğrultusunda duvardan duvara devam eden dikdörtgen planlı kriptası bulunmaktadır. Kısmen tahrip olan kriptanın içi moloz taşla dolmuş olup beşik tonoz örtüsü iç mekânın taban döşemesi bozulduğundan, orta yerde bombeli olarak durmaktadır. Türbenin içerisi beş adet pencere ile aydınlatılmıştır.
Cephelerinde ve iç mekânda herhangi bir süslemesi yoktur. Ancak Zeytinlik Camii'nin cephelerine devşirme malzeme olarak yerleştirilen yıldız ve geometrik şekilli taş süslemeler muhtemelen buradan götürülmüştür. Cephe duvarları yaklaşık 90 cm kalınlığında dolgu duvar tekniğinde, kireç harçla örülmüştür. Cephe kaplamalarının tümüyle düzgün kesme taş olduğu, Zeytinlik Camii'ne götürülen ve burada kullanılan malzemeden anlaşılmaktadır. Kubbesi tuğladandır.
Kaynak: Osman Aytekin; Ortaçağdan Osmanlı Dönemi Sonuna Kadar Artvin'deki Mimarî Eserler, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1999
Hopam.com'un notu: Okuduğunuz haber sitemize 09.12.2011 tarihinde Hayati Akbaş tarafından girilmiştir. Her ne kadar yayın ilkelerimiz doğrultusunda belli bir süzgeçten geçirmiş olsak da haberin yazım kurallarına ve etik teamüllere uygunluğu, içeriğinin doğruluğu ve tarafsızlığı Hopam.com tarafından garanti edilmemektedir. Bununla birlikte, haber metni veya ilgili diğer materyalleri kısmen ya da tamamen kopyalanması, yayımlanması, uyarlanması, çevirisinin yapılması, değiştirilmesi ve başka yayın organlarında paylaşılması söz konusu muhabirin iznine tabidir.
Önemli Notlar:
1. Hopam®.com sayfalarında yayınlanan yazılardaki fikirler, yorumlar ve görüşler, Hopa'da yaşayan insanları, Hopa'nın herhangi bir kamuya ait veya özel bölümünü ya da idari yapısını, herhangi bir etnik/politik gurubu, veya diğer ilgili hiçbir özel/tüzel kişiliğini hiçbir şekilde bağlamamaktadır.
2. Sitemiz rengini doğadan aldığından bünyesinde sürekli evrimsel bir değişim ve dönüşüm hali barındırır.
3. Sitede yayımlanan tüm içerik, kısmen ya da tamamen kopyalanarak başka bir yerde kaynak gösterilerek kullanılabilir. Bunun için gerekli ve yeterli koşul, söz konusu içeriği sitemize ekleyen kullanıcının bu doğrultuda izin vermiş olmasıdır.
4. Üyelerimizin, ekledikleri her türlü içerik hakkında sorumlu olduklarını varsaymaktayız. Takip et: @hopam
Tweetle