Murgul Deresi Artık Temiz Ve Berrak Akıyor

29/08/2011 13:59

Lebiskür Deresi Üzerinde İnşa Edilen Atık Barajı Sonucunda Murgul Deresi Temiz Akmaya Başladı.

Haber: Tolga Gül

Etibakır Murgul İşletmeleri 50 yıllık bir sorunu daha çözdü. Bakır yataklarının özelleştirilmesinin ardından elli yıllık sorunları kucağında bulan Cengiz İnşaat çok önemli çalışmalara imza atarak 50 yıllık sorunları bir bir çözdü. Önce cevher atıklarının depolandığı tumba sahasında olası bir kapanma sonucunda oluşabilecek sele önlem alan şirket daha sonra 50 yıldır silis yüzünden gri bir şekilde akan Murgul Deresi'nin de bu sorununa çare buldu. KBİ' yi devir aldıktan sonra hiçbir masraftan kaçınmayan şirket, Murgul Deresi'ni de temizleyerek yapılan acımasız eleştirilere de anlamlı bir şekilde cevap vermiş oldu.

Yaklaşık 20 milyon dolara atık barajı yapıldı

Murgul Damar bakır yataklarında bakır üretimi gerçekleştirilirken önemli bir kimyasal olan silisyum yani silis kullanılıyordu. Bu madde üretim esnasında kullanıldıktan sonra Murgul Deresi'ne Lebiskür deresi aracılığıyla Murgul Deresi'ne oradan da Çoruh'a akıtılıyordu. Murgul deresi akan silis sebebiyle gri akıyor ve deredeki yaşam neredeyse sıfıra iniyordu. Doğal yaşamı olumsuz bir şekilde engelleyen silis sorununa KBİ'nin özelleştirilmesinin sonrasında çözüm bulundu. Üstelikte yaklaşık 20 milyon dolar harcanarak çözüm bulundu. Özelleştirme sonrasında bu sorunu kucağında bulan şirket, nedenini anlayamasa da aldıkları eleştirilere gözlerini kapayarak görevlerini yaptılar. Sözde çevreci geçinen insanların yaptıkları eleştirilere üstelikte 50 yıl boyunca devlette iken susan çevrecilerin bu eleştirilerine aldırmadan özelleştirmeden kısa bir süre sonra çok önemli iki sorunu birden çözdü. Yapılan yaklaşık 20 milyon dolarlık yatırım ile bakır işletmelerinden çıkan atık malzemeler Lebiskür deresi üzerine yapılan atık barajına depolanacak ve yıllardır siyah akan Kabaca ve Murgul Deresi'nin bundan sonra yeşil ve temiz akacak.

Baraj 84 metre yüksekliğinde olacak ve yılda 3 milyon ton silis depolanacak

Lebiskür Deresi üzerine inşa edilen atık barajı toplam yüksekliğinin 84 metre olacak. Şuanda 73 metre yüksekliğinde olan atık barajı için 3 milyon metreküpü aşkın dolgu yapıldı. Baraj bittiğinde ise, yapılan dolgunun miktarı yaklaşık 7 milyon metreküp olacak. Baraja şu anda atık atılmaya başlandı. Murgul ve Kabaca deresine atık gitmiyor. Ve şu anda Murgul yıllar sonra temiz akmaya başladı. Yaklaşık 10 yıllık fabrikanın atığı bu atık barajına atılacak. Fabrikadaki atık maden sahasının içerisine pompalanacak. Şu anda yıllardan beri Karadeniz Bakır İşletmeleri döneminde, Eti Bakır döneminde, Karadeniz Bakır İşletmeleri döneminde 50 yıldan beri Murgul Deresine ve Kabaca Deresine atılan atık sorunu bu proje ile ortadan kaldırıldı. Projenin tüneller kısmı var. Fazla gelen suyu Kabaca Deresine akıtacak. Atık Barajının üzerinde yapılan daha küçük temiz su barajı var. Bütün projelerin toplam maliyeti 20 milyon dolardır. Bu projeye bir buçuk yıl önce başladı. Projenin birinci aşaması şu anda tamamlanarak atık tutulmaya başlandı.

Borçka Barajının da ömrünü uzatacak

Atık dediğimiz malzeme Borçka Barajı'na gidiyordu. Yılda 3 milyon tonluk katı atık denilen silis malzeme Borçka Barajı'na giderek barajı dolduruyordu. Barajın belirli bir ömrü var ve baraj yapılmadan önce Murgul deresinden yaklaşık Borçka Barajı'na 3 milyon tonluk malzeme gelecek diye hesaplanmıştı. Bu yapılan atık barajı ile bu malzemenin gitmesini önleyerek barajın ömrünü ve verimini daha da artırıldı.

Atık Barajında üretilen temiz su fabrikaya pompalanıyor ve su değerlendiriliyor

KBİ'de yapılan çevresel çalışmalar bununla da kalmadı. Atık Barajı sayesinde burada biriken su tekrar fabrikaya geri dönüşümünü sağlayarak bu su üretimde kullanılıyor. Fabrikadan giden atık malzeme atık barajının tabanına çöküyor. Çökertme içinde özel kimyasallar kullanılarak erken çökertme yapılıyor. Ve bu çalışma üzerine hem silis bu havuza akıtılmış oluyor ve temiz su üretiliyordu. Bu temiz su ise özel yüzen pompa sistemi ile fabrikaya pompalanıyordu. Bu temiz su pompalarla tekrar fabrikaya dönüyor. Fabrikada cevher üretimi için suya ihtiyaç var böylece fabrikanın da su ihtiyacını karşılamış oluyor. Fabrikanın kullandığı suda derelere zarar vermiyor.

Barajda biriktirilen silis milli değer olacak

Edinilen bilgiye göre Barajda toplanan atık malzeme silisinin de değerlendireceği öğrenildi. Şirket yakın bir zamanda o atık denilen silisi yani camın ana maddesini sanayide ve inşaat sektöründe kullanacak. Şirket silise de boş bir atık gözüyle bakmıyor. Bu silis, bir milli servet olacak. Bunun için şirketin çalışmaları da devam ediyor.

Damar'da yapma bir Karagöl yaptılar

Etibakır Murgul İşletmeleri yaptığı çevreci çalışmalarına bununla da kalmadılar. Yapılan atık barajı sadece Murgul Deresini temizleme ile kalmadı birde yapma da olsa adeta doğal bir göl inşa ettiler. Üstelik yaklaşık 8 milyon metre küp hacimli 125 bin metre karelik bu gölün derinliğide şimdilik 73 metre. Yeşilliğin ortasında masmavi görünen göl çok yakında Damar Beldesi'ndeki Karagöl'ün papucunu da attıracak gibi. Biz gördük çok beğendik, umarım sizlerde beğenirsiniz. Mutlaka görmenizi tavsiye ederiz. Çevrecilik ne demek işte burada görebilirsiniz.

Çevreciler şirkete teşekkür borçlu

Özelleştirme kapsamına girene kadar Murgul'daki bakır cevheri çıkarmalarına ses çıkarmayan bazı kesimler özelleştirmeden sonra Cengiz İnşaatı adeta 50 yıllık yapılan tüm ihmallerin sorumlusuymuş gibi gösteriyorlardı. Bu güne kadar susan eleştiriciler ne hikmetse yapılan bu güzel çalışmalar sonrasında bir teşekkürü dahi çok görmüşler. Neden çok gördükleri henüz bilinmese de bizler bu duyarlılığından ve 50 yıllık kirli akan Murgul Deresi'ni temizlediği için KBİ-Cengiz İnşaat'a teşekkür ediyoruz.

comments powered by Disqus

Hopam.com'un notu: Okuduğunuz haber sitemize 29.08.2011 tarihinde Tolga Gül tarafından girilmiştir. Her ne kadar yayın ilkelerimiz doğrultusunda belli bir süzgeçten geçirmiş olsak da haberin yazım kurallarına ve etik teamüllere uygunluğu, içeriğinin doğruluğu ve tarafsızlığı Hopam.com tarafından garanti edilmemektedir. Bununla birlikte, haber metni veya ilgili diğer materyalleri kısmen ya da tamamen kopyalanması, yayımlanması, uyarlanması, çevirisinin yapılması, değiştirilmesi ve başka yayın organlarında paylaşılması söz konusu muhabirin iznine tabidir.