Nanaşantişi D O P`roğoni

25/07/2004 22:17

Üvey Anne Ve Üvey K I Z

Orjinal Dildeki Metin

Ar bozos, nanaşant`işi uqonut`u. Em oxorcak bozos dido pat`inobape oğodap`t`u do şuri yumert`u. Muşi bozo birtum ç`andapes goçkumert`u. Ar ndğas, nçxvaris Lazut`i kuxuktu do:
-Sinti ç`andaşa oxtimu ginonna, antepe kak`o3`k`i! Ya u3`uşk'ule bozo muşi k`ala ç`andaşa igzalu. Am bozok omgarinus kogyoç`k`uşi mamuli komoxtu do:
-Mu gağodu, mot imgar? Yado k`itxu. Bozok:
-Muç`o varvimgara, man nçxvari do Lazut`i muç`oşi ok`op`3`k`a! Yado nena gyuktiru. Mamulik:
-Mo imgar, man entepe kak`ogi3`k`ip. Yado nuxedu do do3xank`u. Eşopeten nçxvari do Lazut`i kak`o3`k`u. A3`i, bozo ç`andaşa idasunon mara k`ai dolokunu varuğun. Emedeni nanamuşişi sapulaşa igzalu do ek imgaru. Em oras ar mskva dolokunu komoxtu. Bozok dolokunu dilikunuşi, tutaş fila steri dimskvanu. İmgarasna mç`ima mulun, iz`i3asna iri sva pukirups. Bozo eşoten ç`andaşa igzaluşi paşaşi biçis komo3`ondu.
Ç`anda diçoduşk`ule bozoşa elçi komoxtuşi nanaşant`işik bozo okotumaleşi tude komeşoxunu do muşi bozo om3kus kogyoç`k`uşi, mamuli nk`ap`ineri nek`naşa komoxtu do:
-Tkvani k`ismet`i okotumaleş tude reeen! Yado kodiqiruşk`ule koguipatxu.
Nanaşant`işik, ”Kşaaa!” Yado gyatxozen, ok`ule bozo muşi om3kus kogyoç`k`aps. Mamuliti mulun do xolo:
-Tkvani k`ismet`i, okotumaleş tude reeen! Yado diqirs do guipatkals.


     Eşopeten mamuli sum fara komoxtuşi elçepek:
-Hele govo3`k`edat, mamulik nazop`ons okotumales. Yado mextesna bozo ek meşaxen. Bozo ekolen kamuşiqones do paşaşi biç`işeni dogores.


     Ç`andaşa oxtimuşi ora moxtuşi, nanaşant`işik bozos diiido cumoni k`avurma koçu do 3xenis kogyoxunu. Gzas nit`esşi bozok:
-3`k`ari maşven. Ya u3`uşi nanaşant`işik:
-Ak 3`k`ari variz`iren. Ar k`izi 3`k`arişeni ar toli meçaginon. Ya u3`u.
Bozos varnaxondinu do ar k`izi 3`k`arişeni ar toli meçamuşa razi diquşi nanaşant`işik ar toli kişuğu. M3ika çkva idesşi bozok xolo:
-3`k`ari minon: Yado kododgitu. Nanaşant`işikti xolo:
-3`k`ari akti varen. Majurani tolişeni ar k`izi 3`k`ari komekçap. Ya u3`u.


     Bozo xolo razi diquşi, oxorcak, majurani toliti kişuğu do tolepe kişinaxu. Ok`uleti emuşi dolokunupe, muşi bozos kodolokunu do utole bozoti ar k`um3xis mt`k`alepunas kogoşat`k`oçu. Emuşi modvalupe bozo muşis m3ika ndari muxtutina zoriten komodu, 3xenis kogyoxunu do gzas kogedgites.


     Bozo namet`k`oçes oput`es ar fuk`ara badi kort`u. Emus otxo bozo uqonut`u. Giriniten dişka tiyupt`u, gamaçapt`u do eşoten skidut`es. Ar ndğas badi dişkaşa iduşk`ule tolepe eşamaleri bozo koz`iruşi iya girinis gyoxunu do oxorişa komuqonu. Bozopek:
-Baba, çkin otxo bozo kovoret. Maxutani utole komuqoni. Ak`o k`oçi muç`oşi pskidat. Ya do nik`unk`ulesşi badik:
-Ati çkimi bozo ren. Amus k`ai o3`k`edit. Ya u3`u do entepe dostibinu.


     Bozopek 3`k`ari dot`ibines, leğenis kogyoxunes do k`ai xeşa dobonesşi, nadibu 3`k`arişi iri xolo okroşa kaguiktu. Bozopes dido k`ai a3`ones do k`arta ndğas bones do dido k`aepe oğodes. Ar ndğas bozok badis:
-Baba, sin a3`i dido para dogaqu. İdi do paşaşi sarayişen didi ar oxori dok’idi. Ya u3`u.


     Badik bozos nusiminu do diido didi ar oxori dok`iduşk`ule iri xolo ides do ek kodibarges. Emuşk’ule bozok:
-Baba, man a3`i viz`i3aşi pukirepe dibğasunon. Sinti em pukirepe iği do paşaşi nek`nas kagamaçi. ”Muk`os gamaçap?” Ya gi3`vanşi:
”Paraten vargamapçap, toliten gamapçap. Ya u3’vi. ” Ya u3’u. Ok`ule bozok iz`i3u do pukirepe kodibğu. Badik mindiğuşi, nanaşant`işi do bozo muşik:
-Nak`os gamaçap? Yado k`itxes. Badik:
-Paraten vargamapçap, toliten gamapçap ya u3`uşi oxorca razi variqu. Bozok:
-Tolepe komeçi do pukirepe kagu3`uği. Man kimoli çkimis: ”Man viz`i3i do pukirepe dovobği. ” Ya vu3`umer. Yado oxre3’uşi nanamuşi razi diqu. Tolepe komeçu do pukirepe kagu3’uğu.


     Badi oxorişa moxtuşi bozok:
-Baba, tolepe okroşi tasis kodolodvi do zeytinyağis keşaçxi. Ok`uleti man kodolomidvi! Ya u3`u.


     Badik bozos nusiminu do bozok natku steri doqu mara nant’alu do marz`gvani toli k`vazalis, k`vazali toliti marz`gvanis kodolvadu. Bozo ç`it`a ç`ap`ra diqu mara iri şei az`iret`u.
Nanaşant`işi do bozo muşik ar ndğas am bozo şuroni naren kognesşi ar cadi xçinişa ides do:
-Sin em bozo dopaği, keç`k`vidi. Ya u3`ves. Bozokti aya kognu do badis:
-Baba, man çxvindis ar moni meşamiz`in. Şuri çkimi iya ren. Man ancax iya memixiranşi bğuru. Man dobğuraşi meleni rak`anis kodomoxvi do nek`na nauğun ar turbeti domixveni. Ya u3`u.


     Emuşk`ule seri cant`esşi cadi moxtu do moni kanuxiru. İğu do entepes komeçu. P`roğoni muşikti qalis kodilik`idu. Badikti bozo tabutis kogyonciruşk`ule ar mskva turbe duxvenu do ek komoladgu.
Am bozo nağuruşk’ule xut tuta mik`ilu. Da muşişi kimoli naren paşaşi bere ek gulit`uşi am bozo koz`iru. Kamaxtu turbeşa do emus kelvanciru. Majurani 3`anas, xolo turbeşa komextuşi k`oçik mu z`iras. Oxorcas ar bere ilucans do buz`i 3`ups. K`oçik bere oxorişa komuqonu do iris xolo:
-Am beres k`ai o3`k`edit, varna iris xolo gatxozet do giçkit`an yado konandu.


     Ar 3`ana çkva gulilu. Koçik bere ki3`ikaçu do xolo turbeşa idasunon. Berek oxorcas nadolobun monis kogyak`nuşi oxorcak varmeçu. K`oçik oxorcas duluquru do zoriten kagu3`uğuşk’ule beres komeçu. K`oçik bere turbeşa mindiqonuşi, berek moni nanamuşişi çxvindis komişunz`gipu. Nanamuşi kamuiselu do kodoxeduşi k`oçi guişaşu do:
-Sin ecilli rei, mu re? Yado k`itxu. Bozok:
-Man ecilli varvore, k`oçi vore. Yado nanaşant`işik naoğodu iri şei tito tito dusvaru. K`oçikti iya 3xenis göxunu do oxorişa mindiqonu. Bozok ar iz`i3u, pukirepe kodibğu. Ar imgaru, ixi baru do mç`ima komoxtu. K`oçik oxorca do bozo muşis:
-K`ilici ginonani, varna 3xeniyi? Yado k`itxuşi jurikti 3xeni gores.
Ok`ule juriti 3xenepes konuk`ires. Goç`k`vides 3xenepeşi mundis do juriti dostikes do kodobğes. Em oraşk`ule, em bozok ğurut`uşakis omgarinuten mç`ima omç`imu, oz`i3inutenti iri sva opukiru.

Türkçe Metin

Bir kızın, üvey annesi vardı. O kadın kıza çok kötülükler yapıyordu, canını çıkarıyordu. Kendi kızını her zaman düğünlerde gezdiriyordu. Bir gün, darıya mısır karıştırdı ve;
- Sen de düğüne gitmek istiyorsan, bunları ayır! dedi ve kendisi kızı ile beraber düğüne gitti. Bu kız ağlamaya başlayınca horoz geldi ve;
- Ne oldu, niçin ağlıyorsun? Diye sordu. Kız;
- Nasıl ağlamayayım, ben darı ile mısırı nasıl ayırayım! Diye cevap verdi. Horoz;
- Ağlama, ben onları sana ayırırım. Diyerek girişip onları gagaladı. Öylelikle darı ve mısırı ayırdı. Şimdi kız düğüne gidecek ama iyi elbisesi yok. Hemen annesinin mezarına gitti ve ağladı. O zaman güzel bir elbise geldi. Kız elbiseyi giyince, ay parçası gibi güzelleşti. Ağlasa yağmur geliyor, gülse her yerde çiçek açıyor. Kız öylece düğüne gidince paşanın oğlu onu beğendi.


     Düğün bittikten sonra kıza elçi gelince üvey ana onu kümesin altına soktu ve kendi kızını övmeye başlayınca, horoz koşarak kapıya geldi ve;- Sizin kısmetiniz kümesin altındadıııır! Diye öttükten sonra kanatlarını çırptı.
Üvey anne, ”Kışşt!” Diye kovalıyor sonra kızını methediyor. Horoz da gelip yine;
- Sizin kısmetiniz kümesin altındadııır! Diye ötüp çırpınıyor.
Öylece horoz üç defa gelince elçiler;
- Hele bakalım, horozun bahsettiği kümese. Diye gidince kız orda oturuyor. Kızı oradan çıkardılar ve paşanın oğlu için istediler.
Düğüne gitme zamanı gelince, üvey anne kıza çoook tuzlu kavurma yedirdi ve onu ata bindirdi. Yolda giderken kız;
-Susadım. Deyince üvey anne;
- Burada su bulunmaz. Bir kaşık su için bir gözünü vereceksin. Dedi.
Kız dayanamayıp bir kaşık su için bir gözünü vermeye razı olunca, üvey anne bir gözünü çıkardı. Biraz daha gidince kız yine;
-Su istiyorum. Diye durdu. Üvey anne yine;
-Su burada da yok. Öteki gözün için bir kaşık su veririm. Dedi.
Kız razı olunca, kadın öteki gözünü de çıkardı ve gözleri sakladı. Sonra da onun elbiselerini kendi kızına giydirdi ve kör kızı da bir yamaçta yabani bitkilerin arasına atıverdi. Onun ayakkabıları kendi kızına biraz dar geldiyse de zorla giydirdi, ata bindirdi ve yola koyuldular.
Kızı attıkları köyde bir fakir ihtiyar vardı. Onun dört kızı vardı. Eşekle odun taşıyordu, satıyordu ve öylece yaşıyorlardı. Bir gün ihtiyar oduna gidince gözleri çıkarılmış kızı görünce onu eşeğe bindirdi ve eve getirdi. Kızlar;
- Baba, biz dört kız varız. Beşinciyi kör olarak getirdin. Bunca kişi nasıl geçinelim. Diye sızlanınca ihtiyar;
- Bu da benim kızımdır. Buna iyi bakın. Diye onları susturdu.
Kızlar suyu ısıttılar, leğene oturttular ve iyice yıkayınca, dökülen suların hepsi birden altına dönüştü. Kızların çok hoşlarına gitti her gün yıkadılar ve çok iyi baktılar. Bir gün kız ihtiyara;
- Baba, şimdi senin çok paran oldu. Gidip paşanın sarayından büyük bir ev kur. Dedi.
İhtiyar kızı dinledi ve çook büyük bir ev inşa ettikten sonra hepsi birden gidip oraya yerleştiler. Ondan sonra kız;
- Baba, ben şimdi gülünce çiçekler dökülecek. Sen de o çiçekleri götürüp paşanın kapısında sat. ”Kaça satıyorsun?” diye sorduklarında; ”Parayla satmıyorum, göz karşılığı satıyorum. De!” dedi. Sonra kız güldü ve çiçekler döküldü. İhtiyar onları götürünce üvey anne ve kızı;
- Kaça satıyorsun? Diye sordular. İhtiyar;
- Parayla satmıyorum, gözle satıyorum. Dedi.
Kadın razı olmadı. Kız;
- Gözleri ver de çiçekleri al. Ben kocama; ”Ben güldüm de çiçekler döküldü. ” Derim. Diye yalvarınca annesi razı oldu. Gözleri verdi ve çiçekleri aldı.
İhtiyar eve gelince kız;
- Baba, gözleri altın tasa koy ve zeytinyağında yıkayıver. Sonra da bana yerleştir. Dedi.
İhtiyar kızı dinledi ve kızın dediği gibi yaptı ama yanlışlıkla sağ gözü sol, sol gözü de sağ tarafa koyabildi. Kız biraz şaşı oldu ama her şeyi görebiliyordu.
Üvey anne ve kızı bir gün bu kızın canlı olduğunu duyunca bir cadı kocakarıya gittiler ve;
-Sen o kızı temizle. Dediler. Kız da bunu duydu ve ihtiyara;
- Baba, benim burnumda bir boncuk var. Benim canım odur. Ben ancak o benden çalınınca ölürüm. Ben ölünce karşıdaki tepeye göm ve kapısı olan bir türbe de yapıver. Dedi. Ondan sonra gece uyurlarken cadı gelip boncuğu çaldı. Götürüp onlara verdi. Üvey evlat da boynuna astı. İhtiyar da kızı tabuta yatırdıktan sonra bir güzel türbe yaptı ve oraya koydu.
Bu kız öldükten sonra beş ay geçti. kızkardeşinin kocası olan paşanın oğlu oradan geçerken bu kızı gördü. Türbeye girdi ve onunla yattı. Ertesi sene yine türbeye gidince çocuk ne görsün. Kadının yanında bir çocuk yatıyor ve meme emiyor. Adam çocuğu eve getirdi ve herkese;
- Bu çocuğa iyi bakın, yoksa hepinizi kovarım, haberiniz olsun diye tembih etti.
Bir sene daha geçti. Adam çocuğu kucaklayıp yine türbeye gidecek. Çocuk kadının boynunda asılan boncuğu isteyince kadın vermedi. Adam kadına bağırıp zorla aldıktan sonra çocuğa verdi. Adam çocuğu türbeye götürünce, çocuk boncuğu annesinin burnuna sokuşturdu. Annesi canlanıp oturuverdi. Adam şaşırdı ve;
-Sen cinmisin, nesin? Diye sordu. Kız;
-Ben cin değilim. Gördüğün gibi insanım, diyerek üvey annenin yaptıklarını ona teker teker anlattı.
-Adam da onu ata bindirip eve götürdü. Kız bir güldü, çiçekler döküldü. Bir ağladı, rüzgar esti ve yağmur geldi. Adam karısına ve kızına;
-Kırk satır mı istersiniz, kırk katır mı? Deyince ikisi de katırları istediler.
Sonra ikisini de atlara bağladılar. Bastılar sopayı atların kıçına ve ikisini de parçalayıp etrafa saçtılar. O zamandan sonra o kız ölünceye kadar ağlayarak yağmur yağdırdı, gülerek de her yeri çiçeklendirdi.

En Çok Okunan Masal Kültür Sanat Yazıları
 » Tembeli Memet'i...
 » Lazi Do Şeytani...
 » Patişağiş K'ulani...
 » Patişaği Do Veziri Muşi...
 » Dadi İdu Konik’idu,......
 » Nanaşantişi D O P`roğoni...
 » Zengini K'oçi Do K'ulanimuşi...
 » Divepeşi Mp'ilapu...
 » 3'ip'ili...
 » Şeytani Do Oxorca...

En Çok Yorumlanan Masal Kültür Sanat Yazıları