Doğu Karadeniz Ekonomisinde Yeni Bir Çıkış Rotası

17/06/2009 19:03

Trabzon Tso Başkanı Hacısalihoğlu "Madencilik Sektörü Doğu Karadeniz'in Ekonomik Krtuluşu Olabilir"

Haber: Hayati Akbaş

Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası (TTSO) Yönetim Kurulu Başkanı M. Suat Hacısalihoğlu, Doğu Karadeniz Bölgesi'nin sahip olduğu maden rezervinin ekonomiye kazandırılması gerektiğini söyledi. Madenlerin işlenmesindeki engellerin kaldırılması gerektiğini belirten Hacısalihoğlu, "Bölge ekonomisindeki işsizliğin yenilmesi, göçün durdurulması ve ulusal ekonomiye katkı sağlanması gibi birçok sosyal ve ekonomik dengelerin sağlanmasında doğal kaynakların işletilmesinin önemi ortadadır. "dedi.

"Doğu Karadeniz Bölgesi'nde Madenciliğin Sorunları, Çözüm Önerileri ve Sektördeki Güncel Gelişmeler" konulu konferansta konuşan Başkan M. Suat Hacısalihoğlu, Doğu Karadeniz'in ekonomik değeri yüksek ve zengin doğal maden rezervlerine sahip olduğunu aktardı.

Başkan M. Suat Hacısalihoğlu, yeni teşvik kanunu ile birlikte Doğu Karadeniz'in maden rezervinin ekonomiye katacak çalışmalara ağırlık verilmesi gerektiğini bildirdi. Devletin maden sektörünün önünü açacak gerekli altyapı ve yasal düzenlemeleri sağlaması gerektiğine işaret etti.

Özellikle gerek petrol gerekse doğalgaz konusunda dünya talebini karşılayan Orta Doğu Bölgesi'ndeki istikrarsızlaşmaya dikkat çeken Trabzon ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı M. Suat Hacısalihoğlu, enerji kaynakları arayışlarında alternatif bölgenin Karadeniz ve Hazar Bölgeleri olduğunu vurguladı.

Doğu Batı enerji koridorları üzerinde bulunan Karadeniz ve Hazar Bölgesi üzerinde, Doğu Karadeniz'de madencilik sektörü ve yan sanayinin mutlaka geliştirilmesi gerektiğine işaret etti. Türkiye'nin en az milli gelirden pay alan bölgesi olan doğu Karadeniz'de madencilik sektörünün bir çıkış yapabileceği ve ekonomik denge unsuru yaratabileceğini savundu.

TTSO Yönetim Kurulu Başkanı M. Suat Hacısalihoğlu'nun konuşmasının tam metni şöyle:

"Odamız 2. Grup Meslek Komitesi tarafından düzenlenen; "Doğu Karadeniz Bölgesi'nde Madenciliğin Sorunları, Çözüm Önerileri ve Sektördeki Güncel Gelişmeler" konulu toplantıya hepiniz hoş geldiniz. Toplantıda emeği geçenlere ve siz katılımcılara teşekkür ediyorum.

DOĞAL KAYNAK ZENĞİNİYİZ

Çeşitlilik açısından oldukça zengin maden yataklarına sahip olan Türkiye, birçok madende dünyanın en büyük rezervlerine sahip bulunuyor.

Yeraltı kaynaklarını zenginliği açısından dünyada önemli bir yere sahip olan Türkiye mevcut üretimiyle potansiyelinin ancak binde birini değerlendirebiliyor. Ülkemiz, dünyada madencilikte adı geçen 132 ülke arasında toplam üretim değeri açısından 28'inci, üretilen madenlerin sayısı itibariyle 10'uncu sırada yer alıyor.

DOĞU KARADENİZ'İN MADEN KAYNAKLARI GÜÇLÜ

Ülkemiz için son derece önemli olan madencilik sektörünün bölgemizde ki durumu da ülke geneli ile paralellik arz etmektedir.

Doğu Karadeniz Bölgesi, içerdiği maden yatakları ile oldukça zengin bir bölge özelliği taşımaktadır. Çok eski yıllara dayanan bölgemizdeki madencilik sektörü daha çok yüzeyde bulunan madenlerin işlenmesi faaliyetlerini kapsamıştır.

Endüstriyel ve kimyasal hammaddelerin yanında inşaat ve seramik hammaddesi açısından da önemli potansiyeller içeren Doğu Karadeniz'deki bu zenginliğin kullanılabilir kaynaklara dönüştürülüp, ekonomiye katılmasını önemsemekteyiz.

ALTERNATİF ENERJİ BÖLGESİ KARADENİZ VE HAZAR BÖLGESİDİR

Dünya petrolünün yüzde 65'ini, doğalgazın ise yüzde 40'ını bulunduran ve giderek istikrarsız bir yapıya dönüşen Orta Doğu'ya alternatif olabilecek enerji kaynakları arayışı, coğrafi konumu, jeopolitik önemi ve zengin enerji kaynaklarına sahip Karadeniz ve Hazar Bölgesini ön plana çıkarmaktadır.

Ayrıca Karadeniz, gerek tanker taşımacılığı, gerek petrol ve doğalgaz boru hatları ile "Doğu- Batı enerji koridoru" üzerindedir. Böylesine ekonomik açılımı olabilecek bir bölgede madencilik sektörünün ve yan sektörlerin gelişmesi bölgeyi kalkındıracaktır.

MADENCİLİK SEKTÖRÜ DOĞU KARADENİZ İÇİN EKONOMİK KURTULUŞ OLABİLİR

Özel teşebbüsümüzün, teşvikten sonra, altyapısı devletçe tamamlanmış ve iyi hazırlanmış güçlü bir maden politikası içersinde, ülkeye çok daha fazla döviz getireceğine inanıyoruz.

Bu amaçla, özellikle ülkemizdeki doğal kaynaklarının rezerv durumunu, bilimsel çalışmalar ile daha gerçekçi olarak ortaya koymamız kaçınılmazdır. Mevcut doğal kaynaklarımızdan gerek kamu gerekse özel sektör bilgi paylaşımı ile yararlanmanın, daha fazla ekonomiye dâhil etmenin yöntemleri irdelenmelidir.

Türkiye'nin toplam yarattığı milli gelirden, Doğu Karadeniz'in aldığı pay oldukça düşüktür. Doğu Karadeniz'in bu makus talihini yenmek için, içerdiği doğal madenlerin işletilmesinin önünün açılması önemli bir fırsat olacaktır.

Bölge ekonomisindeki işsizliğin yenilmesi, göçün durdurulması ve ulusal ekonomiye katkı sağlanması gibi birçok sosyal ve ekonomik dengelerin sağlanmasında doğal kaynakların işletilmesinin önemi ortadadır. Tüm bu kaynaklar bölge insanının istihdamından, piyasaların canlanmasına kadar pek çok ekonomik sorunun giderilmesi yolunda, bölge ekonomisini sürükleyici ve taşıyıcı olabilir.

YENİ TEŞVİK KANUNU FİRSAT SUNUYOR

Hem büyük sektör yatırımlarında, hem de bölgemize özgü madencilik yatırımlarının yeni teşvik paketi içinde yer alması bu alanda yapılacak girişimler için önemli bir fırsattır. Bu kapsamda ilimizde;

- Madencilik yatırımları (akçt hariç)

- Metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı (çimento, beton veya suni liften inşaat amaçlı prefabrik yapı elemanları) sektörleri desteklenecektir.

Ayrıca yine teşvik kapsamında yatırımlara;

- Yüzde 2 oranında kurumlar ve gelir vergisi indirimi

- SSK primi işveren hissesinin hazine tarafından karşılanması

- Faiz desteği (yüzde 70)

- Yatırım yeri tahsisi

- KDV istisnası

- Gümrük vergisi muafiyeti getirilmektedir.

Özellikle yüksek getirisi bulunan rezervlerimizin işletilmesinde devletin teşvik girişimleri ile özel sektörün faaliyetlerinin artırılmasını beklemekteyiz.

Doğu Karadeniz'de bölgesinde, mevcut büyük yatakların ekonomiye kazandırılması için daha etkili çalışmalar yapılmalıdır. Özellikle özel sektörü bilgilendirici, yatırım yapmalarını sağlayacak destek bilgi ve birikimlerin aktarılmasını önemsemekteyiz.

Bu kapsamda çok yararlı olduğunu düşündüğümüz bu toplantının gerçekleşmesinde emeği geçen herkesi kutluyor, hepinize saygılar sunuyor, teşekkür ediyorum. "

TÜRKİYE'NİN YENİ GÖZDESİ MADENCİLİK: RUHSATLARDA YÜZDE 300'LÜK ARTIŞ OLDU

Maden İşleri Genel Müdür Yardımcısı Selahattin Erdoğan, Sektörle ilgili yasal düzenlemelerin yapılmasından sonra ruhsat müracaatlarında büyük bir artış olduğunu söyledi. 1995 - 2004 yılları arasında yıllık ortalama 5500 civarında müracaat yapılırken son yılların müracaat ortalaması 17000'e ulaştığını belirtti.

Erdoğan, "Yine 1995 - 2004 yılları arasında yıllık düzenlenen ruhsat sayısı ortalaması 3500 olurken, son üç yıl ortalaması da 10 000'e ulaşmıştır.

Özetle, Ruhsat Müracaatı ve Yıllık düzenlenen ruhsat sayılarında yüzde 300'e yakın bir artış gerçekleşmiştir. "dedi.

TRABZON MADEN RUHSAT DAĞILIMI

Trabzon ili dahilinde müracaatların dağılımı konusunda da bilgi veren Maden İşleri Genel Müdür Yardımcısı Selahattin Erdoğan şöyle konuştu: "2007 yılı içerisinde 94 adet müracaat yapılmış olup 73 adet arama ve 5 adet işletme ruhsatı olmak üzere toplam 78 adet;

2008 yılında 91 adet müracaat yapılmış olmuş 114 adet arama ve 7 adet işletme ruhsatı olmak üzere toplam 121 adet;

2009 yılında da 17 adet yapılmış 9 adet arama ve 12 işletme ruhsatı olmak üzere toplam 21 adet ruhsat düzenlenmiştir. "

Trabzon ilinde fiili ruhsat dağılımının da şöyle olduğunu açıkladı:

- 2008 yılında 114 adet arama ve 7 adet işletme ruhsatı olmak üzere toplam 121 adet;

- 2009 yılında da 9 adet arama ve 12 işletme ruhsatı olmak üzere toplam 21 adet ruhsat düzenlenmiştir.

- Kamu kurum ve kuruluşlarının hammadde ihtiyaçlarının karşılanması için 45 adet Hammadde Üretim İzin Belgesi verilmiştir - 2007 yılında 73 adet arama ve 5 adet işletme ruhsatı olmak üzere toplam 78 adet;

TRABZON'UN MADEN ÜRETİMLERİ:

Erdoğan, 2007 yılında Trabzon ili dahilindeki Maden ruhsat sahalarından 18. 313 ton Çinko, 312. 000 ton Kalker, 145. 400 ton Bazalt, 182. 703 ton marn ve 62. 606 ton Tras üretimi yapıldığını anımsattı.

2008 yılında ise, 263 ton Çinko, 376. 415 ton Kalker, 4. 745 ton Bazalt, 108. 962 marn ve 72. 450 ton Tras üretimi gerçekleştirildiğini bildirdi.

TÜRKİYE GENELİ RUHSATLAR

Erdoğan, MİGEM Madencilik veri bankasında tutulan verilere göre 2003 yılı başında yaklaşık 22000 adet ruhsat bulunurken bugün 44413 adet ruhsat Genel Müdürlük Tarafından yönetilmekte olduğunu bildirdi.

Bu ruhsatların yüzde 51'i 2. Grupta yer alan Doğal Taş ve Mermer ruhsatları, yüzde 49'u de diğer grup madenler kategorisinde olduğunu iletti.

MADENCİLİK SON ALTI YILDA 5. 5 KAT BÜYÜDÜ

Maden İşleri Genel Müdür Yardımcısı Selahattin Erdoğan 5177 Sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra sektördeki hareketlenmeye paralel olarak maden ihracat değerlerinde 2002 yılı ile kıyaslandığında 2008 yılı sonunda 5, 5 kat artarak 3, 24 milyar dolara yükseldiğini açıkladı.

Bu gelişmeler doğrultusunda 2010 yılında maden ihracatının 4-5 milyar doları aşması beklendiğini ifade eden Selahattin Bahadır konuşmasını şöyle devam etti:

"31. 12. 2008 tarihi itibariyle toplam ihracatımız ise 127, 49 milyar dolar olarak gerçekleşmiş olup bu değer içerisindeki madencilik ürünleri ihracatı ise 2007 yılının aynı dönemine göre yüzde 19, 33 artarak yüzde 2, 6 pay ile 3. 24 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

Bu dönemdeki en fazla ihraç edilen ürün grubu yüzde 43, 26'lık pay ve 1, 40 milyar $ ile yine doğal taşlar ürün grubu olurken yüzde 31, 98'lik pay ve 1, 036 milyar $ ile Metalik cevher ihracatı ikinci, yüzde 19, 96 pay ve 646, 95 milyon $ ile de Endüstriyel hammadde ihracatı üçüncü sırada yer almıştır. "

Bu dönemde ürün bazında ihracat değerleri ise:

- İşlenmiş Mermer 913, 94 bin ton ve 524, 04 milyon dolarla 1nci;

- Krom Cevherleri 1, 809 milyon ton ve 496, 30 milyon dolarla 2nci;

- İşlenmiş Traverten 599, 81 bin ton ve 356, 99 milyon dolarla 3ncü;

- Bakır Cevherleri 253, 70 bin ton ve 319, 54 milyon dolarla 4ncü;

- Mermer ham blok ihracatı da 1, 94 milyon ton ve 221, 77 milyon dolarla 5. nci sırada yer almıştır.

SORU-CEVAP

Maden İşleri Genel Müdür Yardımcısı Selahattin Erdoğan toplantının soru-cevap bölümünde katılımcılardan gelen soruları yanıtladı.

Trabzon Sanayici ve İş Adamları Derneği Başkanı Zeyyad Kafkas, madenlerde yüzde 2'lik devlet payının yüzde 10'a çıkarılma hazırlığında olunduğunu belirterek bu taslağın geri çekilmesi için girişimlerde bulunulmasını talep etti.

KT Öğretim Üyesi Osman Bektaş, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde altın madenciliğinin ilginç bir duruma geldiğini dikkat çekti. KOZA şirketinin Gümüşhane bölgesinde maden çıkarttığını belirten Bektaş, bölgenin maden rezervlerinin masaya yatırılması ve sonuç alıcı çalışmalara yönelimesi gerektiğini bildirdi.

Çinko-Bakır maden rezervlerinin yakın geçmişte önemli bir çalışma alanı olduğunu anımsattı.

Fatih Mengüç, maden borsası kurulmasını önererek bu konudaki çalışmalar yürütülmesini istedi.

Mustafa yanmış da, Güney doğu ve Doğu Karadeniz Bölgelerinde iklim koşullarının madencilik çalışmalarına engel teşkil edildiğini belirterek özellikle bürokrasinin sektörde azaltılması, kolaylaştırılması konusunda görüş belirtti.

Yanmış, Türkiye'nin madencilikte söz sahibi bir ülke olması için mutlaka gerçek madencilere değer verilmesi gerektiğini anımsattı. Madencilikte ruhsat ticaretinin önüne geçilmesi gerektiğine işaret ederek sektörde çalışacak birikimli ara eleman ihtiyacını karşılayacak çalışmalara da ağırlık verilmesi gerektiğini vurguladı.

comments powered by Disqus

Hopam.com'un notu: Okuduğunuz haber sitemize 17.06.2009 tarihinde Hayati Akbaş tarafından girilmiştir. Her ne kadar yayın ilkelerimiz doğrultusunda belli bir süzgeçten geçirmiş olsak da haberin yazım kurallarına ve etik teamüllere uygunluğu, içeriğinin doğruluğu ve tarafsızlığı Hopam.com tarafından garanti edilmemektedir. Bununla birlikte, haber metni veya ilgili diğer materyalleri kısmen ya da tamamen kopyalanması, yayımlanması, uyarlanması, çevirisinin yapılması, değiştirilmesi ve başka yayın organlarında paylaşılması söz konusu muhabirin iznine tabidir.