Artvin'de Baraj Bölgedeki Türk İzlerini Siliyor

14/08/2007 21:26

Artvin'de Yapılmakta Olan Barajlar Ve Yeni Yollar Nedeniyle Osmanlı Döneminden Kalma Çok Sayıda Tarihi Miras Kaderine Terk Edilmesi Üzüntüyle Karşılanıyor.

Haber:

Yapımı devam eden baraj inşaatı ve yol yapım çalışmalarından zarar gören Osmanlı dönemine ait tarihi yapıların yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmasına rağmen bu eserleri kurtarmak için herhangi bir girişimin olmaması dikkat çekiyor.

Konuyla ilgili endişelerini ve yapılması gerekenleri dile getirmek üzere tarihi Berta Köprüsü üzerinde Kültür Sanat Sendikası ve Artvin Kafkasör Kulübü Başkanı Muhammet Bilgin basın açıklaması yaptı. Bilgin açıklamasında, somut kültürel varlıklarının taşınarak açık hava müzesinde sergilenmesini, soyut kültürel varlıkların ise araştırılmasını istedi.

Muhammet Bilgin şunları söyledi; "Artvin halkı ülkemizin enerji ihtiyacı ekonomisi için Çoruh Nehri'nde kurulacak olan barajları benimsedi. Köylerinden, evlerinden vazgeçti. Mezarlarını taşımak pahasına yerinden yurdundan oldu. Bunlara katlanırken sadece, tarihine, geleneklerine, kısacası kültür mirasına saygı bekledi. Artvin bölgesindeki, söz konusu baraj inşaatları nedeniyle kurulan şantiyelerden teknolojinin son imkânları kullanılırken Çoruh Vadisi insanlarının sosyo-kültürel durumu hakkında hiçbir kimse ve kurumdan ses çıkmıyor. İşte berte köprüsü, Zeytinlik türbeleri/Kümbetleri, Ferhatlı Kemer Köprüsü, Oruçlu ve Zeytinlik Camileri, Oruçlu köyü Şükrü ağa konağı, bütün bu eserler sular altında kalacaktır. Eserlerin kurtarılması, taşınması konusunda herhangi bir uygulama yoktur. Osmanlı dönemine adreslenen söz konusu eserlerin yok oluş sürecine seyirci kalınması hayret verici bir durumdur. Kültür ve Sanat Sendikası, Artvin Kafkasör Kulübü olarak, baraj inşaatları sürecinde Çoruh Vadisi boyunca yapılması gerekli olan ve ülkemizin diğer bölgelerindeki baraj alanlarında yürütülen arkeoloji, sanat tarihi ve halk kültürleri çalışmalarının yapılmamış olmasını ve Artvin'in medya, kurumlar, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarınca ihmal edilmesine bir anlam veremiyoruz. Söz konusu kültür mirasının(Berta Köprüsü) taşınarak Artvin'in herhangi bir yerinde oluşturulacak olan, bir açık hava müzesinde yaşatılması sağlanmalıdır"dedi. Öte yandan Batman'ın Hasankeyf ilçesinde yapılacak olan Ilısu Barajı nedeniyle burada bulunan binlerce yıllık eserlerin müteahhit firmalar tarafından başka bir yere taşımak için 25 milyon euroyu gözden çıkardıklarını ve bundan övgüyle bahsettiklerini söyleyen Muhammet Bilgin, Zeugma ve Hasankeyf'e bu kadar önem verilip milyonlarca Euro para harcanırken neden Artvin'de barajların su tutmasıyla birlikte yok olup gidecek olan eserler için bir çalışma yapılmıyor buda ilginçtir"dedi. Artvin'de yapımı devam eden ve su tutması halinde sular altında toplam 8 adet tarihi miras yok olacak. Su altında kalacak olan eserler ve özellikleri;

1. Berta Köprüsü: Artvin Şavşat Karayolu'nun 23. kilometresinde Berta Çayı üzerinde bulunmaktadır. 1878 yılında Osmanlılar tarafından yaptırılan köprünün dökme uzunluğu 64 metre olup köprü 3 gözlü ve düz yollu köprüler sınıfına girmektedir. Yapı günümüze sağlam olarak ulaşmıştır ancak. 1 ay önce başlatılan yol yapım çalışması nedeniyle ciddi anlamda zarar görmüştür. Ve köprünün kemerlerinde kırıkla meydana gelmiştir.

2. Berta köprüsünün 780 metre uzağında tarihi kemer köprü kalıntıları mevcut olup bu köprü ile ilgili herhangi bir kayda rastlanmamıştır. Ancak köprünün Berta köprüsünden daha eski olduğu ve düz tabliyeli, 3 açıklıklı kemer köprü olduğu kalıntılardan anlaşılmaktadır.

3. Zeytinlik Camii: Artvin merkeze bağlı Zeytinlik Köyü'nde bulunmaktadır. Yapı H. 1272 (M. 1857) yılında Saliha hanım tarafından yaptırılmıştır. Minaresi yeni eklenmiştir. Kapı formu ve ağaç süslemeleri niteliklidir.

4. Zeytinlik Türbeleri: Artvin merkeze bağlı Zeytinlik Köyü karşısında Çoruh Nehri kenarında geliri derin köy camisine ait vakıf arazisinde bulunmakta olup 500 metre aralıkla birbirine benzer iki yapıdan oluşmaktadır. Yapılan kare tabanlı olup tuğla, kireç ve taş kullanılarak inşaa edilmişlerdir. Hangi tarihte inşa edildikleri tam olarak belirlenememekle birlikte 13. yüz yılda kısmen yöreye hâkim olan Saltuklular tarafından inşa edildikleri tahmin edilmektedir. Her ikisinin için de krip taşı ve mihrabı bulunmaktadır.

5. Oruçlu Camii: Oruçlu Köyü'nde 1909 yılında Oruçlu Köyü halkı tarafından inşaa edilmiştir.

6. Oruçlu Köyü Şükrü Ağa Konağı: 1900'lü yılların başında Rus işgali sırasında inşa edilmiş olup gümrük binası olarak kullanılmak üzere Ruslara kiraya verilmiş ve Şükrü Ağa tarafından kullanılmıştır. Ahşap binanın en ilgi çekici özelliği merkezi ısıtma sistemidir.

7. Oruçlu Köyü'nde 259 yıllık bir çınar ağacıda su altında kalacaktır.

8. Ferhatlı Kemer Köprüsü: Ardanuç Artvin Karayolunun 5. kilometresinde yolun solunda bulunmakta olup Ardanuç suyu üzerinde kurulmuştur. Osmanlı döneminden kalma olduğu bilinmektedir.

comments powered by Disqus

Hopam.com'un notu: Okuduğunuz haber sitemize 14.08.2007 tarihinde tarafından girilmiştir. Her ne kadar yayın ilkelerimiz doğrultusunda belli bir süzgeçten geçirmiş olsak da haberin yazım kurallarına ve etik teamüllere uygunluğu, içeriğinin doğruluğu ve tarafsızlığı Hopam.com tarafından garanti edilmemektedir. Bununla birlikte, haber metni veya ilgili diğer materyalleri kısmen ya da tamamen kopyalanması, yayımlanması, uyarlanması, çevirisinin yapılması, değiştirilmesi ve başka yayın organlarında paylaşılması söz konusu muhabirin iznine tabidir.