Geçtiğimiz yaz kurulan Hemşin Kültürünü Araştırma ve Yaşatma Derneği (HADİG)'in açılışı İstanbul Beyoğlu'nda bulunan merkez adresinde 400 kişinin katılımıyla gerçekleşti.
Derneğin açılışına İstanbul'daki Hemşinlilerin yanı sıra Artvin, Ankara, Adapazarı, İzmit ve Bursa'dan da çok sayıda Hemşinli ve diğer dernek ve kurumlardan davetliler ile Karadeniz müziğinin genç temsilcileri katıldı.
Dernek Başkanı Mehmet Altunkaya açılışta yaptığı kısa konuşmada "Bütün kültür, dil ve inançlar insanlık tarihinin ortak değerleridir. Günümüzde bazı dil, kültür ve inançlar tarihsel ve sosyal nedenlerle yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Hemşin'ce de yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır, dilimizi, kültürümüzü korumak ve topluluğumuz arasındaki dayanışmayı geliştirmek için HADİG'i kurduk, ekipteki en yaşlı üye olarak da dernek başkanlığı bana düştü, emeği geçen her kese teşekkür ederim" dedi.
Dernek genel sekreteri Vova müzik grubunun kurucusu Hikmet Akçiçek "kimanag ta hozaig" "duyuyormusunuz buradayız" diyerek başladığı ve Hemşin'ce yaptığı konuşmasında; "Hemşinliler hakkında çok şey söylenir, kimi Van'dan kimi Horasan'dan gelmişler der, kimi Türk der, kimi mert, kimi yaylacı der Kim nasıl derse öyle olsun, ancak bugün; mısır tarlalarının yerini çay bahçeleri aldığından, ahırda iki inek, ağılda 30 koyun olmadan yaylaya çıktığımızdan, köyleri terk edip şehirlerde yaşamaya başladığımızdan beridir ne imece yapılıyor, ne kaval çalınıyor ne de türküler söylenip düğünler yapılıyor köylerimizde, o yüzden de dilimiz, kültürümüz, gelenek göreneklerimiz yok oluyor. İşte bu yok oluşun acısıdır bizi bir araya getiren, kültürümüze dilimize sahip çıkmak içindir bütün çabamız, sesimiz barışın, dostluğun, kardeşliğin yanında, dağların, derelerin, yaylaların düzündedir" dedi.
Dernek adına ana konuşmayı yapan Genel başkan yardımcısı Av. Kamil Muti ise Türkçe yaptığı konuşmasında "Hemşin ve Hemşinlilerin tarihi henüz aydınlığa kavuşturulmaya ihtiyaç duyulan bir alandır. Biz anne ve babalarımızdan "elhamdülillah Müslüman" olduğumuzu öğrendik. Bu inançla yetiştirildik. Küçük yaşlarda komşularımızdan Ermeni dönmesi olduğumuza dair sözler duyduk şaşırdık, sonradan niçin ve nasıl diye sorgulamaya başladık. Okul çağlarımızda Orta Asya'dan gelmiş kaynaşmış bir ırkın kahraman evlatları olduğumuz öğretildi. Bugün tarihsel bilgiler ışığında Hemşinlilerin MS 620 veya 780'li yıllarda bugün Ermenistan sınırları içinde olan yurtlarından (daha öncesinde de Horosan'dan veya Van'dan geldikleri söylenir) Arap istilasına ve zulmüne isyan ederek ve savaşarak Kaçkar dağları eteklerine geldiklerini ve burayı kendilerine yurt edinerek MS 1500 yıllarına kadar kendi beyliklerini sürdürdüklerini de öğrenmiş bulunuyoruz.
Hemşin'ce dünyada yazı dili olmadan beş asırdan fazladır yaşayan ender dillerden biridir. Maalesef Hemşin dili ve kültürü de yok olma tehdidi altındadır. Bunu gören bizler dilimizi, ezgilerimiz, kavalımızı, tulumumuzu, gorumuzu, lerimizi, kovuşumuzu, ğheğhencuşumuzu yani tüm kültür değerlerimizi korumak, araştırmak ve yaşatmak için HADİG'i kurduk.
Toplumlar küçük olsalar da dünyanın ve bulundukları ülkelerin sorunlarıyla birlikte yaşarlar. Bu yüzden biz HADİG'liler dünyada barışın, demokrasinin ve insan haklarının tavizsiz savunucularıyız. Dünyada farklı dillerin ve halkların kardeşliğinden yanayız. Ülkemizdeki farklı kültür ve dillerin varlığını ülkemizin zenginliği sayarız. Dilleri ve halkların kardeşliğinin onurlu mücadelesindeyiz.
Doğa ve çevre insanlığın ortak yaşam alanıdır. Son günlerin ekolojik felaketi HES'lere hayır diyoruz. Halkımızın haykırdığı gibi dereler özgür akacak, satılacak suyumuz yoktur. Dünyanın ve ülkemizin neresinde olursa olsun kim tarafından yapılırsa yapılsın çevrenin katledilmesine doğal dengenin bozulmasına karşıyız.
İşte gizemli bir tarih. . Yolumuz uzun işimiz zor, ama ufkumuz ve gönlümüz açıktır. Bu nedenle yaşasın HADİG demiyorum, HADİG yaşayacak diyorum ve siz HADİG'e su vermeye gelen tüm dostlarımıza teşekkür ediyorum, sevgi ve saygılarımı sunuyorum" dedi.
Dernekte oluşturulan Kaval, tulum ve drama kursları önümüzdeki günlerde başlayacak. Yine kısa bir zaman içinde oluşturulacak Hemşin Halkoyunları ekibi çalışmalarına başladı.
HADİG bilmeyenler için Hemşince'de tane anlamına gelir, 1 tane, 2 tane, meg hadik, ergu hadig gibi. Yine hadig dilimizde tohum anlamına da gelir. Yani mısır tohumu, kabak tohumu, lazdi hadig, tentumi hadig gibi.
Hopam.com'un notu: Okuduğunuz haber sitemize 15.10.2011 tarihinde Hayati Akbaş tarafından girilmiştir. Her ne kadar yayın ilkelerimiz doğrultusunda belli bir süzgeçten geçirmiş olsak da haberin yazım kurallarına ve etik teamüllere uygunluğu, içeriğinin doğruluğu ve tarafsızlığı Hopam.com tarafından garanti edilmemektedir. Bununla birlikte, haber metni veya ilgili diğer materyalleri kısmen ya da tamamen kopyalanması, yayımlanması, uyarlanması, çevirisinin yapılması, değiştirilmesi ve başka yayın organlarında paylaşılması söz konusu muhabirin iznine tabidir.
Önemli Notlar:
1. Hopam®.com sayfalarında yayınlanan yazılardaki fikirler, yorumlar ve görüşler, Hopa'da yaşayan insanları, Hopa'nın herhangi bir kamuya ait veya özel bölümünü ya da idari yapısını, herhangi bir etnik/politik gurubu, veya diğer ilgili hiçbir özel/tüzel kişiliğini hiçbir şekilde bağlamamaktadır.
2. Sitemiz rengini doğadan aldığından bünyesinde sürekli evrimsel bir değişim ve dönüşüm hali barındırır.
3. Sitede yayımlanan tüm içerik, kısmen ya da tamamen kopyalanarak başka bir yerde kaynak gösterilerek kullanılabilir. Bunun için gerekli ve yeterli koşul, söz konusu içeriği sitemize ekleyen kullanıcının bu doğrultuda izin vermiş olmasıdır.
4. Üyelerimizin, ekledikleri her türlü içerik hakkında sorumlu olduklarını varsaymaktayız. Takip et: @hopam
Tweetle