Lazuri Tiyatro(1.bölüm)

10/07/2004 22:10

Orjinal Dildeki Metin



G O L A K T E İ M E Ç E T İ
B Ö L Ü M -I-
Zoğaş kinais, meçetişen 30 met`ro k`onai ekole k`vazali k`ele naeladgin k`aveşi 3`oxleni mekaeli golaxunonepes nagelaxenan köyişi umçanepeşen 15-20 k`oçişi ok`obğalak, p`araskeşi nemaziş oxvenuşeni ezaniş oraşi moxtimu çumelan.
Ar k`ele K`varta Nuri do Cibgiri Osmanik met`axei ar k`uçxe t`ok`iten mek`ireli stoliş jin nagedves tavliten isteran. Majurani k`ele İximexoni Alik xes naokaçun nç`inos nanok`irs misinas met`aksi mek`iruşeni iboden. Ercani do Rizakti emus o3`k`ernan. Majuranepek naxenan svaşen emu amus nena nuç`işinapan
K`aveci Abdulaik milletis ar toli kogoloqonaşk`ule:
-Heey! Çayi mis unon? Yado gamicoxops.
Omerik timuşi k`vazalik`ele kagoloktaps. Asimi do Enveik Abdulais k`ap`ula konuktapan. Majuranepekti artikartik`ala dulya nauğut`anstei Abdulais varti mendo3`k`ernan.
Abdulaik xolo:
-Yau mitis çayi varunoni! Yado nucoxops.
Emoras ağani namoxtu Şerifik:
-Çayepe tavli naisteranpeşen ren. Ya tkumers do majuranepeti emus kogolvacinenan. Tavli naisters K`vart`a Nurik Şerifis ğula-ğula mendo3`k`ers do ok`uleti:
-Nanaskanişi en nosei sin rei? Yado k`itxups.
Şerifikti:
-Ondi varna. . Daa muepe do muepe ren. Yado nena güktiraps.
Ekolendo k`ele entepes nao3`k`enanpeti nenas ak`atenan.
-Şerifik 3`oi zop`ons. Bediava tavli varisteren.
-Ek`o gaşkurinenşi tavli miçkin yado mot ikaçe.
-Ulan K`vart`a! Omt`inuş gza vargiğun. Çkar soti vargamt`inen.
K`vart`ak nena nuç`işinaps.
-Mi imt`en be! Ginonanna iri xolo isa moxtit.
Şerifik:
-Heey, Abdula! Man tavlişen ar açiği çayi komomiği.
Musak:
-Man k`ave pşup. Loqa rt`as.
Muxtai Nuris golvadven:
-Ulan Nuri, sin amus ocginap. Hele met`k`oçi zari.
Nurik zari onk`anaps do istomers.
-Namoxtu zari z`iropi! A3`i ak penci dü mus irgun.
-Rt`as ziyani varen. Hele emuk mu istolas.
Cibgirik zari yezdips do ar k`ai kogöxunaps.
-Heeyyt be! Dort ciari z`iropi, dort ciari!
Nurik:
-Ulan zari mot dodgip! Yado dolvakten.
Musak:
-Hade, hadeee. . A3`i maana mo gorup. Ya u3`umers.
Nurik:
-Yau maana mik gorups. K`oçik hem zari dodgips, hem puli ixirs hem sinti emus golvacine.
Şerifik:
-Yau, miti mitis vargolvacinen. Sin m3ika şansi vargiğun do iya ren.
Nurik:
-Muş şansi be. K`oçi nadginstei saxteka`i ren.
Delosmanik:
-Şerifi k`itxei k`oçi ren. Emus nusiminit. Akonaşi emuşen met`i oşkenani doguronişa xtimei k`oçi reni? Yado k`itxups.
Abdulaik noqonaps:
-Eşo renşi çaepe tavlişen…
Nurik:
-Man k`abuli varvikip. Yado guktaps.
Abdulaik:
-Sin k`abuli varikip yado çayi mitik varşvasi! Yani, çkin oxoris ga`ri varp`ç`k`omati!
Musak Abdulais:
-Yau, sin ga`ri mu ikip! Nosis mç`k`idi giluk`vançxi do ç`k`omi. Dilinz`gipi naginonşakis.
Ercanik:
-K`ai zop`on mara ya nosi varuğunna mu qvas!
Musak:
-Nosi varuğunna mi3`vas do mepça. Man ek`o dido miğunki milletis vurtup. Delosmanik Omeris:
-Epçi, man dido mamşkironu. Nosi iç`k`omeni? Yado nak`iden.
-Ulan mot variç`k`omas. Oki variç`k`omet`u, sin mot ç`k`omi! Sinti varç`k`omat`i do çkimistei nosei iqvat`i.
-Mu k`ai op`ç`k`omee. Varna skanistei vort`at`ina mu p`at`i.
Rizak Abdulais:
-Heyy Abdula! Sinti emustei oqopinu varginonna nosi skani oç`k`omi daa k`ai.
Yado nucoxops.
Çink`u Niyazik:
-M3udişi p`ici mo 3`k`ipt! İzaniş ora mulun. İdit do abdezi keç`opit! Yado nenas koxvakten.
Şerifik:
-Man meçetişa varvulu. Tkvan isimadit ya tkumers do Abdulais çayi ak`vandeps.
Ekolendo Cibgirik xolo quraps.
-Offf ulan offf! Dubaras o3`k`edit, dubaras!
Nurik xolo guktaps:
-Ulan, babaskaniti dubaraci rt`u. Tkvan mteli xolo saxteka`ai ret. Tkvanik`ala mutu ixveneni!
Cibgiri elvak`iden:
-Hade, hadee…Sin dulya skanis o3`k`edi!
Ek entepek artikarti imxort`anşi Asimik Şerifis:
-Sin nemazişa mot varulu? Yado k`itxups.
-Man am meçetis muk`o tuta ren vo3`k`er. Man nap`i xesap`işa göre am meçeti golaktei dgin. Golaktei meçetis goktei k`ele didginen do nemazi ixveneni!
Delosmanik:
-Şerifi k`itxei k`oçi ren. Emuk mu tkumersna 3`oi zop`ons. Yado Şerifis golvadvaşi, Enverik Şerifis:
-Epçi, meçeti golaktei naren sin muç`oşi oxo3`oni. Emuş xesap`i muç`oşi ixvenen. Hem sin pusulati vargiğun. Ya u3`umers.
Şerifik:
-Pusulati muren! Man zoğas mendop`3`kedi do oxovo3`oni. Zoğa jilendole k`ele renna meçetiş mixrabi solek`ele iqven? Angaraşk`ele. Eee, emuş ekole mi ren? Yunani do Alamangani. Yau çkin a3`i toli me3`k`omiles Yunaniş k`irali do Alamanganiş k`ayzeris ti gevunçaxupt. Yau, aşo şei iqveni! Man namiçkin, çkini meçeti oş derece golaktei ren. Emuşeni am meçetiş doloxe oş derece varguliktaşa naixvenas nemazepe varmik`ilaps.
K`aves narenanpe 3`oxle ar kaguişaşenan, ok`uleti meçeti golaktei reni, vareniten ar munak`aşas kogöç`k`apan. Emoras Abdulaikti tepsi yopşa çayi mumers do miti varnagnaşa milletis durtups.
Mundeşk`ule Enveik Şerifis:
-Yau Şerif ya u3`umers. Sin nazop`onşa göre çkin andğaşakis nap`it nemazepe ka`beşa varidu do Bulgaryaşa idui? Em nemazepe varişinenna, emuşi mesuli miren?
-Emuşi mesuli, am meçeti mik k`iduna eya ren. Çunkii, Çkin andğaşakis varmiçkit`es lakin a3`i komiçkinan. Emuşeni a3`işk`ule namiçkinanşeni goktei dodgineis nemazi p`atna, emuş mesuli çkin viqvet.
İsak:
-Eee… Eşo renşi a3`i mu iqvasunon?
Şerifik:
-Naiqvasunon şei aya renki, ya çkin nemazis 3`oi dodginuşi voret. Varnati meçeti golaktoni voret. Amuşen met`i mutu varmaxvenenan.
İsak:
-Yau, meçeti muç`o gulikten. Eşo şei muç`o iqven!
Musak:
-Meçeti mik golaktei k`iduna emuş xesap`iti emuk meças.
K`amp`ara Xusenik:
-Meçeti man kagolovoktap. Tkvan emuş derdi mo zdipt.
Muxtaik:
-M3udişi mo ğarğalapt. Nemazi nemazi ren. Ginonanna urusişk`ele, ginonanna japonyaşk`ele ti onk`anit. Duati dua ren. Naidasunon svamuşi emus kuçkin. Yado entepe dostibinaps.
Delosmanik Enveis nuntxips:
-Epçi, dua iç`k`omeni?
-Helbet iç`k`omen mara k`romi eloç`k`omaşi daa nostonei iqven.
Şerifik muxtais nosi meçaps:
-Nemazişa ç`it`a golaktei dodginuten mutu variqven lakin oş derece dido ren. Emuşeni man eşo meçetişa varvulu. Hem am meçetis minareti varuğun. İzani dixaşen varik`itxenki.
. Musak:
-Am meçeti aşo golaktei mik k`iduna ek`o günaxiten so idasunon! Ya tkumers:Çink`u Niyazik:
-Am meçetis otxeneç 3`anei mazi uğun. Em orapes bekiti mitis nemaziş oxvenuti varuçkit`es. Xolo em orapeşi en menşuri do nosei k`oçi xacxusein çavuşi naren komignapun. K`oçi hem nosei hemti xaci narenşa göre herhal meçetiti emuş nok`ide ren.
İximexoni Alik:
-Xusein çavuşi, omeriş p`ap`uli işinen. Emus ek`o günaxi ekole navarağenşa göre mut`lak`a Omeristi k`aixeşa mirasi meşkvalei kuğun moro. Delosmanik Muxtais:
-Ek`o günaxişi gverdi Omeis kodut`aluna eya Omeristi dubağun do sulalemuşisti. Ya u3`umers.
Omeik:
-Ulan, ek`o günaxişi mteli xolo p`ap`uli çkimis mok`idapt. Am meçeti emuk xvala k`idui? Hem emuş günaxişen man mu monç`els. Man emuşi ar teği günaxiti k`abuli varvikip.
Remzik:
-Sin k`abuli navarqvaten mu iqven. Eya skani xesap`is mik noç`aruna konoç`aru. Eya arçkva varijvelen. Sin a3`i ek`o günaxi muç`oşi tiyaginon. Entepe ne k`alatepes imt`ren neti ç`uvalepes. Sin a3`i doxedi do emuşi xesap`epe qvi, ya u3`umers.
Musak:
-Yau manebrape, günaxi muç`oşi ixesap`en? Ar günaxiş didinoba muk`onai ren, mitis uçkini! Yado ar nena dozop`ons.
İsak:
-Yau mtinişiti, eya kiloten i3`ineni, teği teği ik`oro3xeni varna k`iziten izimeni?
Emoras Delosmanik Remzis:
-Yau Remzi, günaxi iç`k`omeni? Yado nak`iden.
Remzik:
-Hele mogomağe. Dulya skanis o3`k`edi! Yado emus guktaps.
Muradik:
-Epçi, muşeni telaşe ikipt. A3`i ak ar-jur mesele ren. Oramuşis am meçeti golaktei kodidgu. Amus ar kasit`i varuğunna günaxi reni, vareni eya oxo3`onuşi voret. Man mk`itxuptna günaxi varen. Çunki em orapes Şerifistei xesap`i nauçkin muk`o k`oçi rt`u. Emuşeni, günaxi varnaç`arenan.
Musak:
-K`ai zop`on mara egere nemazepe varişinenna, çkin nam3`iit ek`o zaxmetiş k`arşiluği muç`oşi go3`amağenan.
Mecidik:
-Çkin antepe en k`ai xocas p`k`itxat. Emus çkva mu dulya uğun.
Muxtaik:
-Antepeşi cuvabi xocas varnaçen. Çunki, emuk kitabis ugo3`k`omilu antepe varaçkinen. Emuş kitabisti aşo şeepe varç`ars.
Şerifik:
-Eşo narenşa göre, xvenei naren nemazepeşi k`abulişeni xolo nemazi oxvenuşi voret. Em nemazepeti am meçetis ikiptna, m3udişi zaxmet`i mo ikipt. Man namiçkin, çkin xoloti am meçetişi golaktuşeni viçalişat.
Musak:
-Man mk`itxuptna, çkin nemazi çkini dop`at do çkva mutus movak`atet`at. Çkin meteluği navarmiğunanşa göre xeşen mutu varmomixtepan. Sebabi do günaxişi xesap`iti helbet ar mitepek dikipan.
Asimik:
-Yau çkin am dulya en k`ai Xava Dadis p`k`itxat. Aşo şeepe emus açkinen.
Muxtaik:
-Yani çkin a3`i ak ak`o kimoli k`oçi kovoret do ar oxorcaşi nositen goptati!
Asimik:
-Mu iqven yani. Oxorcalepeş doloxe nosi nauğun çkar miti vareni!
Musak:
-Muxtaik 3`oi zop`ons. Oxorcaş nositen nagoxtas k`oçis nunk`us kononç`k`valapan. Eşopeten oxorcalepeşi nosişen oğarğalu dido kaguinzden.
Ekolendo k`ele İximexoni Alik nç`ino kodikaçeps do Remzis xes go3`vak`iden:
-Ehe! İya z`iropi! Depina muç`oşi 3ont`un. Yado zoğaşi mendra svape o3`iraps.
Rizak Alis, nailuxenan Ercani o3`iraps do:
-Depina sin elagixen do zoğas mot gorup? Ya u3`umers.
Ercani emedeni kamuisels do Ar kogulik`an3`uraşk`ule k`iti kogünk`anups do xolo kodoxedun. Ekolendo K`vart`a Nurik xolo quraps.
- Ulan puli mot ixir! Yau sebay düten otxo puli muç`o yizden.
-Sinti dübeşi istolişi muşeni pencüse isteri?
-Yau xilafi visterişi man mot varmi3`vi?
-Ulan muşeni gi3`vat`i. Man puci vorei!
-Skanik`ala arçkva tavli naisteras k`oçis…
Nurik eşo zop`ons do pulepe koxoktaşk`ule tavli kok`otumers.
Ekolendo, Alik Rizas go3`obun.
- Hade, kiseli do çxomişa vigzalat!
Nek`naşk`ele Abdulaik xolo quraps.
-Heeyy! Çkva mitis çayi varunoni!…
Enveik k`avecis guktaps:
-Yau çkin ak meçetiş on3`uranuşeni vibodet, sin ekolen çayi minz`gibupt. A3`i çayiş ora reni!
Şerifik:
-Manebrape! Meçeti golaktei dgit`aşakis mteli günaxepe nak`idu k`oçişi ren lakin ek`o günaxiti ar k`oçis varniç`aren. Emuşati günaxi ren. Emuşeni, am meçetis nemazi ixveneni varixveneni, çkin 3`oxle iya oxo3`onuşi voret. İxvenenna mutu otkvalu varunon lakin varixvenenna çkin am meçeti mu p`at, so viğat. Am meçetişi golaktinuş ar gza korenna em gzaşen vidat.
Mecidik:
-Ulan meçeti gulikteni, burde! Meçeti navarguliktenşeniti nemazis nadginanpe guliktanki 3`oi didginas.
Mecidiş nosi iris komo3`ondu. Eşo ki Mecidik mukti ak`o nosei nart`u koxo3`onaşi mukti guişaşen.
Delosmanik:
-Epçi, k`ai zop`on lakin xocaşi mixrabi mu iqvasunon?
K`amp`ara Xusenik:
-İya man dovon3`uranap. Tkvan emuş derdi mozdipt. Ya tkumers.
Şerifik:
-Sin . ya muç`oşi on3`uranap. Sin emuşa mu gaxvenen? Yado kitxaşiti:
Çink`u Niyazik:
-Sin mu gonç`els. Mu p`aminon man komiçkin. Yado nena güktiraşk`ule abdezi yeç`opuşeni meçetiş k`ap`ulas 3`k`ari nagülün maçxaşk`ele mik`ilaps.
Muxtaik:
-Manebrape, man memisiminit! K`amp`araş nositen varguilen. Mara meçetişi golaktuşeniti, minareşi oxvenuşeniti çkin menceli varmiğunan. Köyis milleti uga`re do udulyeli gulun. Nemazi galeti dixvenen, oxoristi dixvenen. Mara meçetişa oxtimuşa mecburi doviqvitna, xoca muşi mixrabis kododgitun, çkinti k`vazalişk`ele kagolaviktet do eşo kodobdgitut. .
Rizak:
-Eşo şei iqveni! Emorasti xocaş nemazi varişinen. Hem, ”Uydum imama. ” Ya tkvaşi, xocas naqonaginon, varna şeytanis noqup.
Artisi İsmetik:
-Ulan Şerif, mu k`ai xesap`iş oxvenu kogiçkin. Varna am milletik birtum günaxi ikipt`es. Afferun mara amuşen moşletinuşi çareti sin z`iraginon.
Mecidik:
-Manebrape, am dulyaşen moşletinu eşo k`olai varen. Çkin am dulya çkini didilepes mendavuç`arat do komemişvelan.
Am nosi k`artais komo3`ondun do emedeni ek naeladgin bak`k`alişen zarfi do kart`ali keç`opesşik`ule mskva aç`aren yado entepe Asimis komeçapan.
Şerifik:
-Aya mis vuç`aruptna a3`i emuşi k`arari komepçat. Ya zop`ons.
Emoras iri xolo nenas koxvaktenan.
-Xopas naren dava vekilis vuç`arat,
-Rizinişi fen memuristi aşo dulyape k`ai açkinen.
-Artvinişi malmudiiti k`ai k`oçi ren emukti komemişvelan.
-Angaraşi mebbusepe vargogoç`k`ondan.
-Angaras kuxvusvit. Entepeş raxatobas mo elaçapt. Esas Yalovaşi k`amik`ami muhimi ren.
-Xit`i! mik nusimins em k`amik`amis.
Am nosepe dido kaguinzdaşi Şerifik kameç`k`vidups.
-A3`i nap`ç`arat kart`alis Asimik fotok`op`i kişuğas do muxtaikti irik`ele mendancğonas. Aşopeten mu iqvenna diqven.
Ok`uleti uk`ulvan do isa naç`ares kart`ali arçkva mağali sersiten dik`itxupan. Kart`alis aşope noç`art`u;

En didi didilepes
Tkvan çkini köyi vargiçkinan. Zaten çkvapesti varuçkinan. Hem a3`işakis nauçkinanpek mu qves sanki. Çkini köyiş coxo “ TİK`UNDALİ” ren do k`artaişen mendra udulyeli do fuk`arape naskidun ar köyi ren. Çkin xoloti mutuşen şika`yetçi varvoret. Amma velakin, köyişi k`arta dulya coxomuşis mengaps. Yani mteli dulyapeçkini goktei miğunan. Eşoki oramuşis meçeti çkini nak`idespek iya golaktei kododgineenan. Ancax çkin am meçetişi golaktuşi menceli varmiğunan. Xilafi k`ibleşk`ele nemazi navarixvenenşa göre meçeti nadodgespek a3`işakis ç`uvalepeten günaxepe komuik`ides. Entepeti ek`o günaxişen moşletinuşi voret. Muşeniki entepeşati günaxi ren. Hem am meçetis minareti varuğun. K`amp`ara Xusenik, ” Am meçeti man dovon3`uranap” ya zop`ons mara am dulya muç`oşi qvasunon musti varuçkin.
K`imetli didilepe çkini! Muk`oti çkin oxre3`inu varmemomskunantina cenazeti varyebzdati! Varna, Şerifistei meçetişa varvidati! Zaten aşo golaktei meçetişa vidatnati iqven, varvidatnati. Eti günaxi ren, majuraniti. Çkin a3`i derdepe çkini tkvan didilepes megiç`aruptki ar çare komaz`iran. Varna tkvanişeniti günaxi iqven, çkinişeniti. Aşopeten xeepes gacundept do dido selamepe megincğonopt.

TİK`UNDALİ Köyişen
Şerifi do muxtaik`ala majuranepe
Kart`ali k`artais komo3`ondaşi kimi meçetişa, kimi çxomişa mindulvan. Şerifistei naisimadups jur-sum k`oçiti k`aves kodoxedunan.

Türkçe Metin



D Ö N Ü K C A M İ

B Ö L Ü M -I-

Deniz kenarındaki caminin yaklaşık otuz metre kadar sol tarafında bulunan kahvehanenin önündeki uyduruk banklarda oturan köyün yetişkinlerinden oluşmuş 15-20 kişilik bir grup cuma namazı için ezan vaktinin gelmesini beklemektedir.
Bir tarafta Yamuk Nuri ile Fırlama Osman, kırık olan bir bacağı iple bağlı sehpanın üstüne koydukları tavla oyununda kapışmışlar, 3-4 kişilik bir grup da onlara gayret vermektedirler. Diğer tarafta Pimpirik Ali elindeki kamışa bağlı misinaya Zargana için ibrişim takmakla meşgul. Ercan ile Rıza da onu seyretmekteler. Diğerleri ise oturdukları yerde ona buna laf yetiştirmekle meşguller.
Kahveci Abdullah millete göz gezdirdikten sonra:
-Hey! Kimler çay istiyor? Diye seslenir.
Ömer kafasını sol tarafa çevirir. Asım ile Enver Abdullah’a sırtlarını dönerler. Diğerleri de birbirleri ile ilgileniyormuş gibi davranıp Abdullah’a bakmazlar bile.
Abdullah yine:
-Yahu, kimse çay istemiyormu! Diye seslenir.
O anda yeni gelen Şerif:
-Çaylar tavla oynayanlardan! Diye araya girince diğerleri de ona destek verirler.
Tavla oynamakta olan Yamuk Nuri Şerif’e ters ters baktıktan sonra:
-Ananın en akıllısı sen misin? Diye tersler.
Şerif gayet sakin;
-Yok canım daha neler var neler. Diye yanıt verir.
Öte yandan seyirciler laf atıp dururlar.
-Şerif doğru söylüyor. Bedava tavla oynanmaz.
-O kadar korkuyorsan tavla biliyorum diye ne kabadayılık yapıyorsun!
-Ulan yamuk! Kaçacak deliğin yok, hiçbir yere kaçamazsın.
Yamuk Nuri cevap yetiştirir:
-Ulan kim kaçıyor be! İsterseniz hepiniz birden gelin!
Şerif:
-Hey Abdullah ne bekliyorsun! Bana tavladan bir açık getir.
Musa:
-Ben kahve içerim, şekerli olsun.
Muhtar ise Nuriye gayret verir:
-Ulan Nuri, sen bunu yenersin. At bakalum şu zarı!
Nuri zarı sallayıp atar.
-Gördün mü gelen zarı! Şimdi burada penci du neye yarar?
-Olsun, zararı yok. Bakalım o ne atacak?
Fırlama zarları alıp bir güzel oturtur.
-Heeyt be! Dört cihara bak, dört cihara!
Nuri:
-Ulan niye zar kuruyorsun? Diye tersleyince,
Musa:
-Hadi hadi, şimdi mahana arama. Diye karşı çıkar. .
Nuri:
-Yahu kim mahana arıyor. Adam hem zar kuruyor, hem pul çalıyor. Sen de onun tarafını tutuyorsun.
Şerif:
-Yahu kimse taraf tutmuyor. Senin biraz şansın yok, hepsi okadar.
Nuri:
-Ne şansı be! Adam resmen sahtekar.
Delosman:
-Şerif okumuş adamdır. Onu dinleyin. Burada ondan başka ortaokula gitmiş adam varmıdır? Diye sorar.
Abdullah devam eder:
-Öyle ise çaylar tavladan.
Nuri:
-Ben kabul etmiyorum diye itiraz eder.
Abdullah:
-Sen kabul etmiyorsun da kimse çay içmesinmi! Yani, evde biz yemek yemiyelim mi!
Musa Abdullaha döner:
-Yahu sen yemeği ne yapacaksın? Aklına ekmeği doğra da ye. Tıkın isdediğin kadar.
Ercan:
-İyi diyorsun da ya aklı yoksa ne olacak!
Musak:
-Aklı yoksa istesin de vereyim. Bende okadar çokki millete dağıtıyorum.
Delosman Ömere:
-Bana bak, ben çok acıktım. Akıl yenir mi? Diye takılır.
-Ulan, niye yenmesin. Mademki yenmiyordu sen aklını niçin yedin. Sen de aklını yemeseydin de benim gibi akıllı olsaydın.
-İyiki aklımı yemişim. Yoksa senin gibi olsaydım ne yapardım.
Rıza Abdullaha:
-Hey Abdula, sen de onun gibi olmak istemiyorsan aklını ye daha iyi diye seslenir.
Çene Niyazi:
-Boşuna çene yormayın ezan vakti yaklaşıyor, gidin da abdestinizi alın. Diye araya girer.
Şerif:
-Ben namaza gitmiyorum. Siz düşünün. Der ve Abdullahtan bir bardak çay ister.
Öte yandan Fırlama yine bağırır:
-Öf ulan öffff! Dubaraya bak be!
Nuri yine tersler:
-Ulan senin baban da dubaracı idi. Siz hepiniz sahtekarsınız. Sizinle bir şey mi yapılır.
Fırlama gırgırını geçer.
-Hadi, hadii. . . İşine bak, işinee.
Onlar orda biribirlerini yerken Asım Şerife dönüp:
-Sen namaza niçin gitmiyorsun? Diye sorar.
-Ben bu camiye kaç aydır bakıyorum. Benim yaptığım hesaba göre bu cami dönük duruyor. Dönük camide yanlış yönde durup namaz kılınır mı?
Delosman:
-Şerif okumuş adamdır. O ne derse doğrudur. Diye Şerife arka çıkınca Enver Şerif’e döner:
-Bana bak der. Caminin dönük olduğunu sen nasıl anladın? Onun hesabı nasıl yapılır. Üstelik pusulan da yok diye sorar.
Şerif:
- Pusula da neymiş. Ben denize baktım da yönümü tayin ettim. Deniz kuzeye bakıyorsa caminin mihrabı nereye bakar. Ankaraya. Pekii, daha ötede kim var? Yunan ile Alaman. Yahu biz şimdi göz göre göre Yunanın kıralı ile Alamanın kayzerine baş eğiyoruz. Yahu, öyle şey olurmu! Benim bildiğim, bizim cami tam yüz derece dönüktür. Onun için bu cami içinde yüz derece dönmeden kılınan namazlar geçerli olmaz.

Kahvehanedekiler önce bir şaşırırlar, sonrada caminin dönük olup olmadığı konusunda bir tartışma başlatırlar. O sırada Abdullah da tepsi dolu çayını çaktırmadan millete dağıtıverir.

Neden sonra Enver Şerif’e:
-Yahu Şerif der. Senin dediğine göre bugüne kadar yaptığımız namazlar kabeye değil de Bulgaryayamı gitti. O namazlar sayılmadı ise onun mesulu kimdir?
-Onun mesulu, bu camiyi kim böyle dönük kurduysa odur. Çünküü biz bugüne kadar bilmiyorduk lakin şimdi öğrendik. Onun için bundan sonra bile bile yanlış yönde namaz kılarsak, onun mesulu biz oluruz.
İsa:
-Eee, öyle ise ne olacak?
Şerif:
-Olacağı şudur. Ya biz namaza doğru yönde duracağız yahutta camiyi çevireceğiz. Bunun başka şekli yoktur.
İsa:
-Yahu cami nasıl çevrilir? Öyle şey olurmu!
Musa:
-Camiyi kim yanlış kurduysa hesabını o versin.
Kampara Hüseyin:
-Camiyi ben çeviririm, siz hiç dert etmeyin.
Muhtar:
-Boşuna konuşmayın! Namaz namazdır. İsterseniz Rusyaya doğru, isterseniz Japonyaya doğru kafa sallayın. Dua da duadır. O gideceği yeri bilir. Diyerek onları susturur.
Delosman Enveri dürter:
-Hey, dua yenirmi!
-Elbet yenir ama yanında soğan olursa daha lezzetli olur.
Şerif ise muhtara akıl verir:
-Namaza azcık dönük durulursa birşey olmaz lakin yüz derece çoktur. Onun için ben böyle camiye gitmem. Hem bu caminin minaresi de yok. Ezan yerden okunmazki.
Musa:
-Bu camiyi kim böyle dönük kurduysa okadar günahla nereye gidecek? Deyince,
Çene Niyazi:
-Bu caminin seksen senelik mazisi var. Ozamanlar belkide kimse doğru dürüst namaz bile bilmiyordu. Yine ozamanlardaki en meşhur ve akıllı adamın Hacı Hüseyin Çavuş olduğunu duymuşluğum vardır. Adam hem hacı hemde akıllı biri olduğuna göre herhalde camiyi de o kurmuştur.
Pimpirik Ali:
-Hüseyin Çavuş Ömerin büyük dedesi sayılır. O adamın okadar günahi öteye götürmesi mümkün olmadığına göre mutlaka Ömere de epeyce miras olarak bırakmıştır.
Delosman Muhtara:
-O okadar günahın yarısını Ömere bıraktıysa Ömere de yeter sülalesine de. Der.
Ömer:
-Ulan, onca günahın hepsini dedeme yüklüyorsunuz. Bu camiyi o tek başına mı kurdu! Hem onun günahından bana ne. Ben birtek günahını bile kabul etmiyorum. Diye cevap verir
. Remzi:
-Senin kabul etmemen önemli değil. Onu senin hesabına yazan yazmıştır. Sen şimdi onca günahı orada nasıl taşıyacaksın. O ne sepetlere sığar, ne da çuvallara. Sen şimdi otur da onun hesabını yap. Der.
Musa:
-Yahu arkadaşlar, günah nasıl hesaplanır? Bir günahın büyüklüğü nedir bilen var mı? Diye ortaya bir laf atar.
İsa:-Öyle ya o kilo ile mi tartılır, tane ile mi sayılır, yoksa kaşıkla mı ölçülür!
O arada Delosman Remziye:
-Yahu Remzi, günah yenirmi? Diye takılır.
Remzi:
-Git ulan işine. Benimle dalga geçme! Diye onu tersler.
Murat:
-Yahu beyler, niye telaş ediyorsunuz! Şimdi burda birkaç nokta var. Birkere, bu cami dönük inşa edildi. Ortada bir kasıt yoksa günah olur mu olmaz mı, onu bilmek lazım. Bana kalırsa olmaz. Çünkü o devirlerde Şerif gibi hesap bilen kaç adam vardı. Onun için onlara günah yazılmaz.
Musa:
-İyi diyorsun da bizim namazlar da sayılmaz ise çektiğimiz onca zahmetin karşılığını nasıl alacağız.
Mecit:
-Biz bunları iyisimi hocaya soralım. Onun işi ne!
Muhtar:
-Bunların hesabını hoca veremez. Çünkü, o kitaplara bakmadan bunların cevabını bilemez. Onun kitabında da böyle şeyler bulunmaz.
Şerif:
-Bu durumda, kılınmış olan namazların kabul edilmesi için de yine namaz kılıp dua etmek lazım gelir ama o namazları da bu camide kılacaksanız boşuna zahmet etmeyin! Benim bildiğim, biz yine de bu caminin düzeltilmesi için çalışalım.
Musa:
-Bana kalırsa, biz namazımızı kılalım da gerisine karışmıyalım. Bizde metelik olmadığına göre elimizden bir şey gelmez. Sevapla günahların hesabını da elbet birileri yapar.
Asım:
-Yahu, biz bu işi en iyisi Havva Halaya soralım. Onun kafası bu gibi işilerde iyi çalışır.
Muhtar:
-Yani şimdi biz burada şunca adam dururken, bir kadına sorup onun aklı ile mi gezeceğiz.
Asım:
-Ne olmuş yani. Kadınların içinde hiç akıllı olanlar yokmudur. Musa:
-Muhtar doğru söylüyor. Kadın aklı ile gezenin suratına tükürürler.
Bu minval üzere kadınların aklı ile ilgili konuşmalar uzar gider.
Öte yandan Pimpirik Ali kamışı eline aldıktan sonra Rızanın koluna yapışır ve:
-İşte! Onu görüyor musun? Yunus nasıl zıplıyor. Diye açık denizleri işaret eder.
Rıza yanlarında oturan Ercanı Aliye gösterip:
-Yahu, yunus yanında oturuyor da sen uzaklarda ne arıyorsun?
Deyince, Ercan ayağa kalkıp bir boy gösterisi ve parmakla tehdit işaretinden sonra yine yerine oturur. Öte tarafta Yamuk Nuri yine bağırır:
-Ulan pulu niye çalıyorsun! Yahu sebay dü ile dört pul nasıl alınır!
-Sen de dübeş atınca niye pencü se oynadın?
-Yahu, yanlış oynadıysam bana niye söylemedin!
-Ulan sana onu niye söyleseydim. Enayimiyim ben.
-Seninle bir daha tavla oynıyanın. . . Diyen Nuri pulları karıştırır ve tavlayı kapatır.
Diğer yanda ise Ali Ercanın kolundan çekiştirmektedir.
-Hadi kalk da balığa gidelim!
Kapı önünden doğru Abdullah yine bağırır:
-Heey! Daha çay istiyen yok muu!
Enver, kahveciyi tersler:
-Yahu, biz burada camiyi çevirmekle meşguluz. Sen ise bize çay dürtüklemek istiyorsun. Şimdi çay zamanımıdır?
Şerif:
-Arkadaşlar, cami dönük kaldığı müddetçe bütün günahlar inşa edene aittir. Lakin o kadar günah da bir kişiye yazılmaz, ona da günahtır. Onun için bu camide namaz kılınır mı, kılınmaz mı, önce onu iyi anlamamız gerek. Kılınırsa mesele yok, boşuna konuşmıyalım lakin kılınmazsa biz bu camiyi ne yapalım. Bu camiyi nereye götürelim! Bu camiyi döndürmenin bir yolu var ise onu yapalım.
Mecit:
-Ulan cami döndürülürmü şaşkın! Der. Cami dönmiyeceğine göre namaza duranlar dönecekler ki doğru yönde durulsun.
Mecidin aklı herkesin hoşuna gider. Hatta Mecidin kendisi bile bu kadar akıllı olduğuna şaşırır.
Delosman:
-Arkadaş, doğru diyorsun ama hocanın mihrabı ne olacak?
Kampara Hüseyin:
-Siz onu düşünmeyin. Ben onu hallederim. Der.
Şerif:
-Nasıl halledersin? Sen mihraba ne yapabilirsin? Diye sorunca:
-Sen karışma! Ben işimi bilirim. Diye yanıt verir ve abdest almak içini caminin arkasında su akan oluğa doğru uzaklaşır.
Muhtar:
-Arkadaşlar beni dinleyin! Kamparanın aklı ile gezilmez. Öte yandan, camiyi çevirmek için de minareyi dikmek için de bizim gücümüz yoktur. Köyde millet aç ve işsiz geziyor. Namaz dışarda da kılınır, evde de kılınır ama camiye gitmeye mecbur kalırsak, hoca kendi mihrabında durur, biz de sola dönüp öyle dururuz.
Rıza:
-Öyle şey olurmu! O zaman da hocanın namazı sayılmaz. Hem “Uydum imama” deyince hocaya uymak lazım gelir. Yoksa şeytana uyarsın.
Artist İsmet:
-Ulan Şerif, iyi ki hesap yapmasını biliyorsun. Yoksa bu millet devamlı günah işleyecekti. Afferin sana ama bunun çözüm yolunu da bulman lazım.
Mecit:
-Arkadaşlar, bu işin çözümü öyle kolay değil. Biz bu işi büyüklerimize yazalım da bize yardım etsinler.
Bu öneri herkes tarafından kabul edilir ve hemen yandaki bakkaldan bir zarf ve kağıt aldıktan sonra yazısı güzel diye onları Asıma verirler.
Şerif:
-Onu kime yazacağımıza karar verelim. Deyince her taraftan sesler yükselir:
-Hopadaki dava vekiline yazalım,
-Rizedeki fen memuru da bu işten anlar,
-Artvindeki mal müdürü iyi adamdır ilgilenir,
-Ankaradaki mebbusları unutmayın,
-Ankarayı boşverin. Onların rahatını bozmıyalım. Esas Yalovadaki kaymakam çok önemli.
-Hadi canım! Kim takar o kaymakamı.
Bu öneriler çok uzayınca Şerif son noktayı koyar ve:
-Şimdi yazacağımız mektubu Asım sonradan çoğaltsın, muhtar da onu postaya versin. Mesele biter.
Sonra hep beraber yazılan mektubu Asım bir kere de yüksek sesle okur. Mektup şöyle idi;

Değerli büyüklerimiz,

Siz bizim köyümüzü bilmezsiniz. zaten başkaları da bilmez. Hem şimdiye kadar bilenler ne yaptı sanki. Bizim köyümüzün adı ”TİKUNDALİ” olup herkesten uzakta işsiz ve yoksulların toplandığı bir köydür. Biz yine de şikayetçi değiliz. Amma velakin köydeki her iş köyün kendi ismini aratmıyor. Yani her işimiz ters gidiyor. Öyle ki, vakti zamanda bizim camiyi yapanlar binayı dönük vaziyette oturtmuşlar. Ancak bizim bu camiyi düzeltmeye gücümüz yoktur. Yanlış kıbleye göre namaz kılınamıyacağına göre bu camiyi kuranlar şimdiye kadar çuval çuval günah sahibi oldular. Onları da onca günahtan kurtarmak lazım gelmektedir. Çünkü onlara da günahtır. Hem, bu caminin minaresi de yoktur. Kampara Hüseyin, “Ben bu camiyi düzeltirim. ” Diyor. Ama bu işi nasıl yapacağını kendi de bilmiyor.
Değerli büyüklerimiz, her ne kadar bizlere birşey istemek yakışmaz isede cenazeyi demi kaldırmıyalım! Yoksa Şerif gibi camiye gitmekten vazmı geçelim. Böyle dönük camiye zaten gitsekte olur gitmesekde. Oda günah, öteki de günah. Biz şimdi derdimizi siz büyüklerimize yazıyoruz ki derdimize bir çare bulunsun. Yoksa size de günah olur bize de. Bu vesile ile ellerinizden öperiz. Baki selamlar.
Tikundali köyünden
Şerif ile muhtar ve ötekiler.

Mektup herkesçe uygun görüldükten sonra isteyenler camiye, isteyenler balığa gider. Şerif gibi düşünen iki-üç kişi de kahvede kalırlar.

En Çok Okunan Oyun Kültür Sanat Yazıları
 » Lazuri Tiyatro(1.bölüm)...
 » Lazuri Tiyatro(4.bölüm)...
 » Lazuri Tiyatro(3.bölüm)...
 » Lazuri Tiyatro(2.bölüm)...

En Çok Yorumlanan Oyun Kültür Sanat Yazıları